راهکارهای نبـرد تن‌بـه‌تن با کـرونا
ماسک زدن و رعایت فاصله فیزیکی، مناسب‌ترین ابزار برای در امان ماندن از گزند ویروس خطرناک کروناست
به گزارش روز نو : حدود پنج ماه است که کرونا به سرخط اصلی خبرهای رسانه‌های ایران و جهان تبدیل‌شده و همه مردم را نگران کرده است؛ پس از آن‌که به‌صورت رسمی اولین نمونه ابتلا و مرگ کرونایی در ایران در روز ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ در قم تأیید شد، تنها حدود دو هفته زمان برد تا حسن روحانی، رئیس‌جمهور اعلام کند که شیوع ویروس جدید کرونا تقریباً تمامی استان‌های کشور را دربرگرفته است. به فاصله کوتاهی، ایران که هیچ‌یک از محدودیت‌های آمدوشد از مرزها و همچنین فاصله‌گذاری‌های اجتماعی را اجرا نکرده بود، به یکی از کانون‌های اصلی شیوع کرونا تبدیل شد و حالا آمار مرگ‌ومیر کرونا در ایران به رقم بیش‌از ۱۴هزارنفر رسیده است. وزارت بهداشت می‌گوید تا ظهر روز ۲۹تیر، تست کرونای ۲۱۸۲ نفر دیگر مثبت شده و ۱۳۲۴تن‌شان بستری شده‌اند. حالا شمار بیماران کرونا در ایران، بنابر آمار وزارت‌بهداشت، به ۲۷۳هزار و ۷۸۸تن رسیده که ۳۵۵۶تن‌شان حال بدی دارند. در همین یک‌روز منتهی به یکشنبه، ۲۰۹ بیمار دیگر با کرونا جان‌باخته‌اند و حالا شمار جان‌باختگان کرونا در ایران از ۱۴هزارنفر هم فراتر رفت و به ۱۴هزار و ۱۸۸نفر رسید. در همین حال ناهید خداکرمی عضو شورای شهر تهران روز گذشته در شورا گفته بیش از 7هزار نفر از قربانیان کرونا مربوط به شهر تهران بوده است. همچنین استان‌های آذربایجان‌شرقی، ایلام، بوشهر، خراسان‌رضوی، خوزستان، زنجان، گلستان، مازندران، کرمان و فارس اوضاع قرمز دارند و درصورتی‌که پروتکل‌ها رعایت نشود، این وضع وخیم‌تر خواهد شد. در همین ارتباط ستاره صبح به سراغ سه متخصص نام‌آشنا رفت تا نظرات آنان را درباره وضعیت ویروس کرونا در کشور جویا شود. گزیده‌ای از نقطه نظرات این سه کارشناس برجسته را در ادامه می‌خوانید.
دکتر محمدرضا محبوب فر: یک‌بار ابتلا به کرونا در صورت بهبودی کامل، حداکثر دو ماه مصونیت کامل برای فرد ایجاد می‌کند دکتر مسعود مردانی: رعایت مسائل بهداشتی فردی و اجتماعی همچنان تنها راه مقابله با بیماری کووید-19 است دکتر مینو محرز: تا زمان تولید قطعی واکسن، تنها راه کنترل و شکست دادن کرونا، بدون شعار «رعایت فاصله فیزیکی» است
دکتر محمدرضا محبوب فر، جامعه‌شناس و متخصص اپیدمیولوژی در گفت‌وگوی اختصاصی با ستاره صبح گفت: «صحبت‌های رئیس‌جمهور در جمع اعضای ستاد کرونا داشتند، تأییدی بر سیاست ایمنی جمعی یا ایمنی گله‌ای بود. در اینجا لازم است به چند نکته ضروری اشاره کنم. آن‌گونه که مطلع شده‌ام رئیس‌جمهور در جلسه‌ای در جمع تعدادی از وزرای کلیدی اذعان کرده بودند که اگر ممنوعیت‌ها همچنان ادامه داشته باشد، کشور دچار بحران‌های اقتصادی و امنیتی خواهد شد و درنتیجه میلیون‌ها نفر در کف خیابان‌ها اعتراض خواهند کرد. همچنین رئیس‌جمهور تأکید کرده بود به دلیل کسری بودجه دولت ترجیح می‌دهند این اتفاق نیفتد و قرنطینه پایان یابد و با بازگشایی‌ها، شرایط عادی شود و مردم بر سر کسب‌وکارهای خود بروند. این موضوع باعث شد تا همان‌گونه که آقای روحانی گفت مطابق برآوردها 25 میلیون نفر در کشور مبتلابه کرونا شده‌اند. این رقم حدود 30 درصد جمعیت کشور است. رئیس‌جمهور تأکید کرد که ایمنی جمعی در صورتی اتفاق می‌افتد که حدود 35 میلیون نفر دیگر به این بیماری مبتلا شوند. البته این آمار و برآوردها، آمار درستی است، زیرا درصد قابل‌توجهی از افرادی که مبتلا شده‌اند، یا علائم و نشانه‌های خاصی نداشته‌اند و یا با بروز علائم خفیف، از طریق خوددرمانی و مصرف داروهای بدون تجویز پزشک، بیماری را از سر گذرانده‌اند، بدون اینکه در آمارهای مربوطه لحاظ شوند. از سوی دیگر مبتلایان به کرونا می‌توانند تا مدتی ناقل ویروس باشند و دیگران را آلوده کنند. به همین دلیل عدم تداوم فاصله‌گذاری‌ها موجب شده تا شاهد موج دوم گسترش ویروس کرونا در کشور باشیم.»
تعجیل در رفع محدودیت‌ها
دکتر محبوب فر در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود خاطرنشان کرد: «متأسفانه باوجود تأکید کارشناسان مبنی بر عدم تعجیل دربرداشتن محدودیت‌ها، ستاد مقابله با کرونا از این موضوع تبعیت نکرد و اکنون کشور درگیر موج دوم بیماری شده است؛ به‌گونه‌ای که تعداد قربانیان کرونا در طول روزهای گذشته چندین بار از عدد روزانه 200 نفر فراتر رفته که نگران‌کننده است. از طرفی با احتساب 25 میلیون نفری که رئیس‌جمهور اعلام کرده، آمار مرگ‌ومیر میانگین 2 درصدی جهانی تائید می‌شود و بدین ترتیب آمار رسمی کشور درباره مرگ‌ومیر ناشی از کرونا زیر سؤال رفته است. همچنین اینکه 60 میلیون نفر باید به کرونا مبتلا شوند، بدین معناست که یک نسل‌کشی در کشور باید اتفاق بیفتد و این موضوع به‌هیچ‌عنوان پذیرفته نیست و باید در سیاست ایمنی جمعی بازنگری شود، به این دلیل که بیماری کرونا بیماری شناخته‌شده‌ای نیست و مشخص نیست که در آینده این مبتلایان، مجدداً به بیماری مبتلا نشوند.»
مردم خواهان قرنطینه
این عضو ستاد ملی مقابله با کرونا همچنین تصریح کرد: «بر اساس تحقیقی که تعدادی از متخصصان به‌صورت نظرسنجی انجام داده‌اند، بیش از 70 درصد از مردم در استان‌های مختلف کشور عنوان کرده‌اند که برای حفظ سلامت خود و خانواده‌هایشان خواهان بازگشت محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها و اعمال قرنطینه هستند. درواقع مردم گفته‌اند که دولت باید از هر طریقی هزینه‌های دوران بحران کرونا را تقبل کنند تا آنان از خانه‌های خود خارج نشوند. بنابراین آمار اعلام‌شده از سوی رئیس‌جمهور صرفاً بدین منظور بیان‌شده که قبح ابتلای این بیماری شکسته شود و مردم در مواجهه با موج عظیم و سهمگین، دچار نگرانی نشوند؛ درحالی‌که در شرایط اقتصادی و سیاسی کنونی مردم علاوه بر نگرانی های روزانه، درباره سلامت خود نگران‌اند. تنها راه برون‌رفت از وضعیت فعلی کشور، این است که دست یاری به سوی اتاق‌های فکر کشور دراز کنیم تا در روزگاری که مردم نیاز به آرامش دارند، بیش از این تحت فشار و در معرض چالش قرار نگیرند.»
واکسن درحال تولید
این متخصص اپیدمیولوژی همچنین تصریح کرد: «بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، ابتلای مجدد به بیماری کرونا پس از دو ماه ممکن است برای مبتلایان بهبودیافته رخ دهد. البته اگر بیماران درمان مناسب دریافت نکنند، دوره درمان طولانی می‌شود و با کاهش علائم، نقش ناقل سالم در جامعه خواهند داشت. اما باید گفت یک‌بار ابتلا به کرونا در صورت بهبودی کامل، حداکثر دو ماه مصونیت کامل برای فرد مبتلا ایجاد می‌کند. بیشتر از دو ماه مشاهده نشده است. خبر خوب این است که واکسنی که این روزها در آمریکا یا انگلستان در حال تولید است، در مراحل نهایی است و امیدواریم که این واکسن از طریق کانال‌های بشردوستانه در اختیار مردم ایران قرار داده شود. البته امروزه کرونا خیز وحشتناکی به‌سوی کودکان و نوجوانان برداشته است. استفاده از ماسک و مواد ضدعفونی همچنان اصلی‌ترین توصیه‌ای است که به مردم می‌شود و لازم است همه افراد این توصیه‌ها را رعایت کنند.»
بحران سیستم بهداشت
دکتر مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته کشوری مقابله با کرونا در گفت‌وگو با ستاره صبح تأکید کرد: «همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد باز شدن ادارات و مجامع، افزایش سفرهای زیارتی و سیاحتی، رغبت فراوان مردم به انجام سفرهای غیرضروری و مواردی ازاین‌دست موجب شد شیوع بیماری در کشور مجدداً اوج گیرد. عدم رعایت مقررات و پروتکل‌ها از سوی مردم باعث شد تا پاسخ آن را بگیریم و تعداد مرگ‌ومیرها در طول یک روز به نزدیک 200 نفر برسد؛ درحالی‌که تا چند وقت پیش تعداد فوتی‌های کرونا (در طول یک روز) دورقمی شده بود و حتی به زیر پنجاه نفر و حتی 35 نفر در یک روز هم رسید. اکنون نمود فاجعه‌ای که رخ‌داده، همین افزایش تعداد مرگ‌ومیر است؛ به همین دلیل مردم باید در رفتارهای خود تجدیدنظر کنند، از سفرهای غیرضروری پرهیز کنند، فاصله‌گذاری اجتماعی و مسائل بهداشت فردی را رعایت کنند؛ در غیر این صورت سیستم بهداشتی خسته، فرسوده، کم‌پول و بدون امکانات کشور را دچار بحران می‌کنند.»
عدم رعایت پروتکل‌ها
دکتر مردانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: «باوجود اینکه بخش‌های ویژه کرونا در بیمارستان‌های کشور تقریباً بسته‌شده بود و مبتلایان به‌صورت موردی تحت معالجه قرار می‌گرفتند، اما به دلیل عدم رعایت پروتکل‌ها، مجدداً مجبور به گشودن بخش‌های ویژه کرونا در برخی بیمارستان‌ها شده‌ایم و اکنون حتی بعضی بیمارستان‌ها دیگر ظرفیت پذیرش ندارند. برخی کشورها مانند نیوزیلند، آلمان، کره جنوبی و... توانستند شرایط را کنترل کنند و به وضعیت سفید برسند؛ درحالی‌که در ایران اکنون مترو به یکی از کانون‌های شیوع کرونا تبدیل‌شده است. علت این امر آن است که در آن کشورها بیماران از طریق سیستم‌های ویژه اینترنتی ردیابی می‌شوند. درواقع یک بیمار کرونایی علاوه بر اینکه در قرنطینه قرار می‌گیرد، تمام افرادی هم که با او تماس داشته‌اند، تحت مراقبت قرار می‌گیرند تا بیماری گسترش نیابد؛ اما در ایران این‌گونه نیست و اطرافیان بیماران هم بعضاً خودشان فاصله‌گذاری را رعایت نمی‌کنند. در بیمارستانی که نویسنده در آن مشغول به فعالیت است، مواردی از بیماران کرونایی وجود داشتند که اطرافیان و خویشاوندان اعم از همسر، پدر و مادر، فرزندان یا سایر بستگان درخواست می‌کردند تا در کنار بیمار بمانند، درحالی‌که پزشکان آن‌ها را از این کار منع می‌کردند. طبیعی است وقتی این پروتکل‌ها رعایت نشود، در یک زنجیره به‌هم‌پیوسته این بیماری به سایر افراد منتقل می‌شود.»
توصیه‌های یک متخصص
این عضو کمیته کشوری مقابله با کرونا در پایان صحبت‌های خود بابیان اینکه تا حدی مردم حق‌دارند که از رعایت برخی موارد خسته شده باشند، به دلیل اینکه حدود چهار ماه است که در حالت شبه قرنطینه هستند، افزود: «عزیزانی که می‌توانند، فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کنند. همه افراد رعایت مسائل بهداشتی فردی و اجتماعی که همان شستشوی مکرر دست‌ها با آب و صابون یا شوینده‌های الکلی است را ادامه دهند. همه شهروندان حداقل وقتی در مجامع عمومی حضور می‌یابند، باید از ماسک استفاده کنند، حتی اگر بیمار نیستند یا قبلاً بیمار بوده‌اند، بازهم استفاده از ماسک ضروری است. اگر پنجاه‌درصد جمعیت تهران دیگر شهرها ماسک بزنند، به میزان قابل‌توجهی تعداد بیماران کم می‌شود. بنابراین همچنان درخواست ما از مردم این است که نکات ضروری را رعایت کنند تا بتوانیم از این بحران به‌سلامت عبور کنیم.»
ماندن در خانه
همچنین دکتر مینو محرز، عضو کمیته کشوری مبارزه با بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در گفت‌وگو با ستاره صبح گفت: «در طول ماه‌های گذشته تحولات زیادی در ویروس کرونا روی‌داده ولی ما هنوز نمی‌توانیم این بیماری تنفسی و عفونی و ویروسی را کنترل کنیم و یا واکسنی برای آن بسازیم. این روزها بیماری در جامعه مجدداً رو به شیوع می‌رود و ما نمی‌دانیم تا چه زمانی درگیر این بیماری خواهیم بود. تا زمانی که واکسن و درمانی مؤثر برای کرونا نداشته باشیم، نمی‌توانیم کرونا را شکست بدهیم. تنها راه شکست کرونا، ماندن در خانه و فاصله‌گذاری فیزیکی است که به‌خوبی جواب می‌دهد و توانست در زمان اوج وحشتناک بیماری ابتلا را کنترل کند. به‌هرحال مردم خود باید درک کنند. در تمام دنیا گفته می‌شود در خانه بمانید و از خانه بیرون نروید. و بااینکه بیماری ازنظر اقتصادی به تمام دنیا لطمه زده است توانسته‌اند با قرنطینه جان مردم را نجات بدهند و بیماری را کنترل کنند چون هزینه این درمان کم نیست.»
حفظ فاصله فیزیکی
دکتر محرز در بخش دیگری از صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: «توصیه اکید من این است که باید در محیط کار فاصله‌ای بین کارکنان باشد و فاصله فیزیکی رعایت شود؛ افراد هم باید حتماً ماسک بزنند و مرتباً دست‌های خود را بشویند. ضمناً کسانی که کار ضروری ندارند در خانه بمانند، باور کنید که بیرون از خانه هیچ خبری نیست! تنها راه کنترل و شکست دادن کرونا، بدون شعار «حفظ فاصله فیزیکی» است. این روزها مردم در مترو و اتوبوس به هم چسبیده‌اند و این وضعیت بسیار خطرناک است. مردم نباید فکر کنند بیماری تمام‌شده است بلکه دوره ابتلا مجدداً شروع‌شده است و در صورت ادامه داشتن این وضعیت، مجدداً موج بعدی در تهران و سایر شهرها شروع می‌شود. بنابراین از مردم و مخاطبان محترم خواهش می‌کنم که مراقب خود باشید و بی‌خود و بی‌جهت از خانه خارج نشوید.»
