شان مراجع از جناح بندی‌های سياسی بالاتر است

روز نو :شاید خود منتشر کنندگان مطلب توهین آمیز به آیت‌ا... صافی گلپایگانی نیز فکر نمی‌کردند که این تعرض به ساحت مرجعیت با واکنش گسترده در جامعه و حوزه‌های علمیه و مراجع تقلید روبه‌رو شود. تا جایی که خواستار عذر خواهی آن رسانه از این مرجع عظام تقلید شوند. اما آنچه مسلم است رقابت‌‌های سیاسی و جناحی را نباید به ساحت مراجع کشاند و اظهارات آنها را با چهره‌های سیاسی یا مقامات و شخصیت‌ها مقایسه کرد. به نظر می‌رسد باید به این همجه نیز در جای خود به نحو احسن رسیدگی شود تا برخی جریان‌ها فکر نکنند که می‌توانند هر عملی را انجام دهند و از حاشیه امن برخوردار باشند.

تعرض با ساحت مرجعیت

پنج‌شنبه 30 مهر ماه بود که محمد باقر قالیباف در سفر به قم با آیت‌ا... صافی گلپایگانی از مراجع عالیقدر دیدار و گفت و کرد که آیت‌ا... صافی در این دیدار با اشاره به وضعیت اقتصادی جامعه گفت:«گرانی برای مردم طاقت فرسا شده و تحمل آن برای مردم عزیزمان بسیار سخت و مشکل شده است. توصیه حقیر این است که باید با تمام کشورهای دنیا با عزّت و اقتدار رابطه داشته باشیم. اینکه با بسیاری از کشورها قهر باشیم صحیح نیست و به ضرر مردم عزیزمان است. شما باید با عقلانیت و تعامل سازنده، حقوق ملت را احقاق کنید.» همین اظهارات این مرجع تقلید باعث شد تا برخی رسانه‌های دلواپس که همواره آتش توپخانه‌شان آماده است تا نگاه‌‌ها و رویکردهای مخالف خود را هدف بگیرند؛ این بار نوک پیکان حملات خود را به سمت آیت‌ا... صافی گلپایگانی نشانه روند. چنانکه سایت اصولگرای رجانیوز در مطلبی انتقادی و توهین آمیز به صحبت‌های این مرجع تقلید واکنش نشان داد. در این مطلب که صحبت‌های آیت‌ا... صافی گلپایگانی را در خصوص ارتباط با همه کشورها و عدم قهر با بسیاری از کشورها را «تحلیل‌های سراپا غلط» خوانده آمده است:« جالب است که این حرف را حسن‌روحانی، هشت سال پیش مطرح کرد و به‌واسطۀ آن، عوام ظاهربین و بی‌تحلیل و سطحی‌نگر را فریفت و از آنها رأی گرفت. البتّه غلط‌ بودن این تحلیل، در «عمل» ثابت شد، و هشت سال مذاکره و بازی با سند ننگین برجام، هیچ حاصلی برای سفرۀ مردم نداشت. امّا امروز پس از هشت سال، همین سخن ناصواب را از زبان یک «مرجع تقلید» می‌شنویم. هم تقلیدِ سیاسیِ ایشان از نیروهای سکولار بسیار مذموم هست، هم تأخیرِ سیاسیِ ایشان در تکرار این تحلیل سراپا غلط. نمی‌دانم «تقلیدِ» ایشان را مذمّت کنم یا تأخیرش را.» اینکه دلواپسان و اصولگرایان هر نظری را که مخالفشان باشد بر نمی‌تابند و واکنش نشان می‌دهند امری طبیعی است؛ اما اینکه به هر دلیلی به ساحت یکی از مراجع تقلید آن هم با لحن بی ادبانه و توهین آمیز حمله می‌شود جای تامل دارد. این در حالی است که اگر هم انتقادی به سخنان این مرجع تقلید بود می‌شد با رعایت ادب و اخلاق رسانه‌ای و بدون توهین بیان شود. نخستین و مهم‌ترین انتقاد به مطلب منتشره از سوی «رجا نیوز» سایت تندرو جدای از هتک حرمت مراجع این است که برای سر تا پا غلط معرفی کردن یک اظهار نظر و تحلیل باید ابعاد و زوایای آن را مورد بررسی قرار داد و سپس به اظهار نظر و واکنش پرداخت. از طرفی اینکه نوع نگاه و نظر یک مرجع تقلید را با یک شخصیت سیاسی و اجرائی در جایگاه رئیس جمهور مثل حسن روحانی یکسان بدانیم و چندان درست و صحیح نیست. چرا که رئیس جمهور در زمان خود و تحت شرایط داخلی و خارجی و سیاست‌های حاکم بر دولت صحبت می‌کند؛ اما سخن مراجع تقلید از سر دلسوزی برای مردم و در جهت راهکار و راه‌حل‌هاایی برای حل مشکلات جامعه است. در نتیجه نباید سویه‌گیری‌ها و مخالفت‌های سیاسی و جناحی را به ساحت مرجعیت و اظهاراتشان کشاند و آنها را مورد اهانت قرار داد. این در حالی است که به نظر می‌رسد باید با سایت توهین کننده به آیت‌ا... صافی مبتنی بر قانون مطبوعات و توهین به مراجع برخورد لازم صورت گیرد تا دیگر شاهد چنینی مسائلی در جامعه از سوی هیچ کسی نباشیم.

واکنش‌ها

پس از اهانت یک سایت اصولگرا به آیت‌ا... صافی گلپایگانی از مراجع تقلید بسیاری از علما ، روحانیون و حتی چهره‌های سیاسی به این مساله واکنش نشان دادند. آیت‌ا... سید حسن خمینی در صفحه اینستاگرام خود نوشت:« در زمره عالمان بزرگی که در قید حیات اند، دو سه تن هستند که برای من نه تنها از جهت «علم و منزلت والای زعامت»، که از جهتی دیگر ارزشمند اند: «اینکه در حضورشان احساس آرامش می‌کنی » و حس می کنی که آنچه می گویند، هیچ ریشه ای در «منیت فردی یا محبت قبیله ای» ندارد. یکی از آنها حضرت آیت‌ا... العظمی صافی گلپایگانی مدظله العالی است. به جرأت می‌توان گفت که دین برای ایشان، فقط و فقط«دین خدا» است». آیت‌ا...استادی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم بیان کرد: « آیت‌ا... العظمی صافی گلپایگانی غیرت دینی‌ش زبان‌زد همه است هر کجا لازم باشد صحبت می‌کند.امیدوارم هر چه زودتر او عذرخواهی کرده و خاتمه پیدا کند.» آیت‌ا... علوی بروجردی نیز در صحبت‌هایی اظهار داشت:« اگر مرجعیت را بکوبیم، خودمان کوبیده می‌شویم. اگر مرجعیت را بکوبیم و مردم مرجعیت شیعه را پناه خودشان نبینند، آن‌وقت آن افکار منحرف از بیرون، پناه مردم می‌شود. مردم به آن‌ها پناه می‌برند. نباید مرجعیت را تضعیف کنیم، آن هم چنین شخصیتی که امتحان خودش را پس داده است، ایشان جز آنچه وظیفه تشخیص داده، سخنی نگفته است.» البته واکنش‌هایی دیگری را نیز شاهد بودیم. مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه نیز با صدور بیانیه‌ای هرگونه تعرض به ساحت مرجعیت را محکوم کرده و از مسئولان و ارباب رسانه خواسته، زمینه‌های اینگونه اقدامات را برطرف نمایند. .» آیت‌ا... علی‌اکبر رشاد رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران در اطلاعیه‌ایی به شدت از هجمه‌ها علیه آیت‌ا... صافی انتقاد کرد. او در این اطلاعیه نوشت: «پیرو نصایح و توصیه‌های مشفقانه و پدرانه‌ی حضرت آیت‌ا... العظمی صافی گلپایگانی (دام ظلّه) به برخی مقامات، پاره‌ای موضعگیری‌های از سر جهل روی داد که اسف و تاثر دلسوزان نظام، خیرخواهان کشور و ملت، خاصّه ارکان حوزه‌های علمیه (صانها ا... عن الحدثان) گردید.» همچنین عباس عبدی فعال سیاسی اصلاح طلب در توئیتی نوشت: ‏هدف حمله به آقای صافی؛ نقض استقلال‌خواهی مرجعیت و حوزه است. عباس عبدی در توئیتر نوشت: ‏هدف حمله به آقای صافی؛ نقض استقلال‌خواهی مرجعیت و حوزه است و نشان می‌دهد آن آقایانی که مورد حمله قرار نمی‌گیرند هنوز به استقلال‌خواهی وارد نشده‌اند.»

واکنش جامعه مدرسین

در پی اهانت و هتک حرمت برخی رسانه‌ها و افراد صاحب قلم به سخنان اخیر ایت‌ا...صافی گلپایگانی در دیدار با رئیس مجلس، جامعه مدرسین حوزه‌های علمیه این نوع حرکات را محکوم و بیانیه‌ای صادر کرد که در متن این پیام آمده است: یادداشت انتقادی یکی از نویسندگان در نقد سخنان حضرت آیت‌ا... العظمی صافی گلپایگانی «دامت برکاته» تحلیلی غیرمنصفانه بود. مرور مواضع قاطع و انقلابی آن مرجع معظم این حقیقت را آشکار می‌سازد که ایشان فراتر از اختلافات و نگاه‌های سیاسی جناحی موضع می‌گیرند و با شناخت و بصیرت انقلابی در راستای اهداف انقلاب اسلامی به مسائل جامعه ورود پیدا می‌کنند، بی‌شک تنزل دادن سخنان مرجعیت معظم، به پایین‌ترین سطح کنش‌های سیاسی جفا به اسلام، انقلاب و مرجعیت دینی است. امروز آیت‌ا... صافی گلپایگانی با شناخت از اقتضائات و نیازهای کشور به رفع مشکلات معیشتی اشاره داشته و می‌فرمایند: «باید با تمام کشورهای دنیا با عزت و اقتدار رابطه داشته باشیم، ». جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر حفظ احترام مرجعیت دینی و پاسداشت جایگاه آن مرجع عالیقدر که همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری حضرت آیت‌ا... العظمی خامنه‌ای(دام ظله العالی) نیز بوده است، اعلام می‌دارد: لازم است اصحاب قلم در هر فعل و قولی، شأن عظیم مرجعیت را ارج نهاده و با عدالت، انصاف و تقوا قلم بزنند.