انتقادات متقابل امریکا، اروپا و ایران درباره ادامه گفت وگوهای برجامی
سوءتفاهم؛ گزینه ای بر سر میز مذاکره
روزنو :بااین‌وجود، در این اجلاس، رهبران آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای از ایران خواستند تا از فرصت‌های پیش‌رو برای حفظ برجام استفاده کند
روز نو :موازی با حرکات آرام و لاک‌پشت گونه دولت جدید برای شروع دوباره مذاکرات هسته‌ای، آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه ایران وضع کرده و تروئیکای اروپایی نیز در بیانیه‌ای جدی، به ایران هشدار داد. در این روند فرسایشی، درحالی‌که وزیر خارجه ایران از آمریکا خواسته است تا برای نشان دادن حسن نیت و شروع دوباره مذاکرات هسته‌ای، 10 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران را آزاد کند، واشنگتن در حرکتی رو به عقب، چهار فرد و دو شرکت ایرانی را به دلیل ارتباط با برنامه‌های تولید هواپیماهای بدون سرنشین و استفاده از این ابزارها توسط سپاه پاسداران، به لیست تحریم‌های خود افزوده است. تهران، اما همچنان رایزنی با مسکو را در اولویت قرار داده است؛ همان پایتخت تزارنشینی که وزیر خارجه قبلی بارها نسبت به کارشکنی سران آن در روند مذاکرات اتمی، هشدار داده بود. در همین زمینه، حسین امیر عبدالهیان، وزیر خارجه ایران، روز گذشته در گفت‌وگو با روزنامه ایران در مورد بازگشت به مذاکرات هسته‌ای گفت: «من در داخل هیچ مانعی نمی‌بینم. برخی ممکن است معتقد باشند نوع برخورد تیم جدیدی که وارد مذاکره می‌شود، شاید به‌گونه‌ای باشد که عملاً مذاکرات به بن‌بست کشیده شود، درحالی‌که واقعاً این‌طور نیست. تیمی که قرار است درباره این موضوع کار کند با یک نگاه باز و با تمرکز بر استفاده از همه ظرفیت نخبگی کشور کار را در دست گرفته است. لذا ما در داخل هیچ مشکلی نداریم.» او ادامه داد: «مشکل ما نوع بازی‌ای است که به‌طور مشخص آمریکایی‌ها می‌خواهند ارائه دهند. آقای بایدن یک ژست ضد ترامپ گرفته است اما وقتی می‌خواهد درباره ایران صحبت کند، همان پرونده تحریمی ایشان را زیر بغل دارد و تا این لحظه اقداماتی عملی برای لغو تحریم انجام نداده است. ازاین‌رو ما نسبت به نیت آمریکایی‌ها تردید جدی داریم و معتقدیم آن‌ها تاکنون اقدام عملی نکرده‌اند. حتی در این شش دور مذاکره، بااینکه آقای رابرت مالی، پشت در اتاق مذاکره آمد و گاهی اوقات متن‌هایش به داخل اتاق آمده اما در عمل پیچیدگی‌هایی در مذاکره ایجاد کرده که با نیت ادعایی امریکا همخوانی ندارد؛ یعنی آن‌ها می‌خواهند بخش مهمی از تحریم‌های ترامپ را حفظ کنند با این توجیه که این تحریم‌ها ارتباط مستقیمی با موضوع هسته‌ای ندارد و این مسئله اصلاً برای ما قابل‌قبول نیست.»
از دیگر سو، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز که برای شرکت در نشست جی 20، به ایتالیا سفر کرده است، در حاشیه این نشست در پاسخ به سؤال یک خبرنگار مبنی بر اینکه آیا مایل است شاهد ازسرگیری مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین باشد، گفت: «مذاکرات قرار است از سر گرفته شود.» اظهارات بایدن در پی این مطرح می‌شود که علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران پس از سفر چند روز پیش به بروکسل و رایزنی با مقامات اتحادیه اروپا در صفحه توییترش اعلام کرد مذاکرات وین از ماه نوامبر از سر گرفته خواهد شد و تاریخ دقیق آن بعداً اعلام می‌شود.
بااین‌وجود، در این اجلاس، رهبران آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای از ایران خواستند تا از فرصت‌های پیش‌رو برای حفظ برجام استفاده کند. به گزارش الجزیره، در بیانیه رهبران آمریکا و تروئیکای اروپایی آمده است: «پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران در برابر تلاش‌ها برای بازگشت به توافق هسته‌ای مانع ایجاد می‌کند.» این بیانیه بدون اشاره به وعده‌های عملی نشده رهبران اروپایی در قبال ایران و نیز پابرجا ماندن تحریم‌های غیرقانونی آمریکا تأکید می‌کند: «بازگشت به توافق هسته‌ای بدون تغییر رویکرد ایران امکان‌پذیر نخواهد بود.» رهبران تروئیکای اروپایی و آمریکا در بیانیه مشترک خود همچنین از ایران خواسته‌اند تا از فرصت استفاده کرده و با حسن نیت عمل کند تا از تشدید تنش جلوگیری شود.» آن‌ها همچنین آنچه را اقدامات تحریک‌آمیز ایران، خوانده‌اند، باعث نگرانی جدی خود دانسته‌اند.در همین حال، لارنس نورمن خبرنگار وال‌استریت ژورنال، مدعی شد ازآنجایی‌که ایرانی‌ها حاضر به مذاکره مستقیم با امریکا نیستند، وقوع سوءتفاهم در مورد مواضع و انتظارات، غیرقابل پیشگیری می‌شود. او اضافه کرد: «برجام سندی است که روی آن توافق شده است. هیچ ضمانتی داده نشده که طرفی هرگز از آن خارج نشود. این، یک توافق سیاسی با تعهدات سیاسی بوده است. اگر ایران می‌خواهد توافق را تغییر دهد، امریکا هم خواسته‌های خود را دارد. مسئله روشن بود، در واقع، به‌صورت علنی اعلام شد ضمانت دائمی منتفی است. هیچ رئیس‌جمهوری امریکا اختیار ملزم کردن دولت آینده را به معاهده‌ای غیر الزام‌آور که از تأیید کامل سنا برخوردار نیست، ندارد.» او همچنین ادعا کرد که دولت بایدن این را هم به‌صراحت بیان کرد که هرگونه ضمانت حقوقی، فراتر از توافقی خواهد بود که بر سر آن اجماع حاصل شده است.
تحریم‌های جدی آمریکا علیه ایران نیز با واکنش‌های زیادی از سوی مسئولین ایرانی روبه‌رو شده است. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به اقدام اخیر خزانه‌داری آمریکا در تحریم اشخاص حقیقی و حقوقی کشورمان ضمن محکوم کردن و مردود دانستن آن اظهار کرد: «اعمال تحریم‌های جدید نشان‌دهنده رفتار کاملاً متناقض کاخ سفید است. دولتی که از قصد بازگشت به برجام سخن می‌گوید و همان روش ترامپ را در تداوم اعمال تحریم ادامه می‌دهد این پیام را ارسال می‌کند که واقعاً قابل‌اعتماد نیست.» او اضافه کرد: «دولت‌های مختلف در این کشور نشان داده‌اند که تا چه میزان ناتوان از درک واقعیت‌های جمهوری اسلامی ایران هستند. این‌گونه اقدامات آمریکا در تداوم سیاست شکست‌خورده فشار حداکثری دولت ترامپ و تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه این کشور است و همان‌طور که تاکنون این سیاست هیچ‌یک از اهداف آمریکا را محقق نکرده است بازهم دستاوردی برای این کشور جز ناکامی‌های جدیدتر در پی نخواهد داشت.»
این در شرایطی است که یک شبکه صهیونیستی مدعی شد اطلاعاتی که اسرائیل درباره فناوری پهپادی ایران در اختیار آمریکا قرار داده بود موجب شده تا واشنگتن علیه تهران تحریم جدید اعمال کند. به نوشته روزنامه هاآرتص، شبکه عبری زبان کان گزارش داد که رژیم صهیونیستی به‌تازگی اطلاعاتی درباره برنامه هواپیماهای بدون سرنشین ایران در اختیار آمریکا قرار داده که شاملِ موارد تحریم شده و استفاده گسترده از پهپادهای مسلح در طول سال‌های گذشته علیه اهداف مختلف در منطقه خلیج‌فارس بوده است.
وزارت خزانه‌داری آمریکا روز جمعه علیه چهار فرد و دو شرکت به دلیل ارتباط با برنامه‌های تولید هواپیماهای بدون سرنشین در ایران و آنچه استفاده از این ابزارها توسط سپاه پاسداران، عنوان کرده است، تحریم اعمال کرد. بنابر گزارش شبکه کان، اسرائیل این اطلاعات را از طریق هیئت‌هایی در جریان کارگروه‌های مشترک با همتایان آمریکایی، به‌طرف آمریکایی منتقل کرده است. بنا بر ادعای کان، اطلاعات مذکور درباره تقویت گسترده توان پهپادی ایران و اثبات مشارکت ایران در یک سری حملات علیه اهداف آمریکایی و غربی بوده و تحریم‌هایی را پیشنهاد می‌کند که اعمال آن‌ها می‌تواند ادامه این مسیر را برای ایران دشوارتر کند. هاآرتص در ادامه نوشت: «هرچند ارزیابی اسرائیل این است که دولت آمریکا اعلام کرده تحریم‌های جدید را برای اعمال فشار بر ایران با هدف بازگرداندن این کشور به میز مذاکره وضع کرده است اما درعین‌حال، این اقدام واشنگتن به تلاش اسرائیل برای مقابله با استفاده ایران از پهپادهایش و توسعه آن‌ها کمک کرده است.» این در حالی است که پس از نفوذ سایبری به سیستم توزیع بنزین در ایران، تنش‌های کلامی بین ایران و رژیم صهیونیستی وارد فاز جدید شده است. در همین حال، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با طرح ادعاهایی علیه ایران گفت: «جنگ سردی میان اسرائیل و ایران در جریان است.» نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در گفت‌وگو با نشریه تایمز چاپ لندن به تکرار ادعاهای خود علیه ایران پرداخت و گفت: «ما در جنگ سرد با ایران به سر می‌بریم و هر کاری لازم باشد برای خنثی کردن تهدیدات ایران انجام خواهیم داد.» او ادامه داد: «اینکه ایران اکنون در پیشرفته‌ترین نقطه توانایی خود در غنی‌سازی اورانیوم قرار دارد، دیگر راز نیست. ما در حال حاضر در جنگ سرد با آن‌ها هستیم. در ۳۰ سال اخیر ایران در اطراف ما مستقر شده تا ما را به خود مشغول کند و از عمل باز دارد.» بنت در ادامه ادعاهای خود گفت که اگر توانایی نظامی قاطع و فشار دیپلماتیک و اقتصادی از سوی اسرائیل آمریکا و دیگر قدرت‌ها کنار هم قرار گیرند، آن‌وقت ایران پیشرفت را آهسته‌تر می‌کند و بعد متوقف می‌شود. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی همچنین مدعی شد: «ما هر کاری که لازم باشد برای خنثی کردن این تهدید انجام می‌دهیم. برای مقابله با آن‌ها از تمامی نیروها، پیشرفت‌ها، فناوری‌ها و امکانات مالی خود استفاده می‌کنیم تا به نقطه‌ای برسیم که چند گام از آن‌ها جلوتر باشیم.»
