
تکلیف اضافه برای تیم مذاکرهکننده
روز نو :تیم مذاکرهکننده هستهای دولت رئیسی وضعیت متناقضی را سپری میکند. ازیکطرف اصولگرایان خط قرمزهایی را که برای دولت روحانی تعریف کرده بودند حذف کردهاند، اما از طرف دیگر تکلیفهای مختلف و اضافهای را برای وین در نظر میگیرند؛ تکلیفهایی که گاهی به سمت انتقاد میرود و تیم دیپلماتیک رئیسی را تحتفشار میگذارد.
حسین شریعتمداری، مدیرمسئول کیهان که در دوران حسن روحانی فرماندهی حمله به مذاکرات هستهای را بر عهده داشت از زمانی که رئیسی روی کار آمده تغییر موضوع داده است. کیهانی که قبلاً اولویت را بر حمله به دیپلماتها گذشته بود حالا اولویتش حمایت از دیپلماتها در وین است. کیهان چند وقت پیش نوشت: «طیف غربگرای داخل کشور را مأمور کردهاند تا به مواضع مقتدرانه تیم هستهای حمله کنند و چون حمله به توانمندی و اقتدار تیم هستهای کشورمان هویت وطنفروشانه آنها را فاش میکند، این حملات را در پوشش نقد انجام میدهند!»
اما بااینحال همچنان اصولگرایان مسیر خاص خود را دارند و ترجیح میدهند که دیپلماتها دقیقاً دستورات آنان را در وین مشق کنند. به همین خاطر بهتازگی حسین شریعتمداری در کیهان نوشته: «اگر قرار است لغو تحریمها فقط شامل تحریمهای برجامی باشد و همان تحریمها به بهانههای واهی و خصمانه دیگر نظیر حقوق بشر و تروریسم و صنایع موشکی و حضور در منطقه و امثال آن باقی بمانند، مذاکرات وین چه سودی دارد و با چه انگیزهای صورت پذیرفته و قابل توجیه است؟! در اظهارات این روزهای مسئولان محترم مذاکرات هستهای کشورمان با آنچه در آغاز مذاکرات مطرحشده بود، تفاوتهایی دیده میشود که امید است نشانه تغییر در اهداف از پیش اعلامشده نباشد.» برخی این سخنان شریعتمداری را حمله به دیپلماتها تلقی کردند. پیشازاین و قبل از شروع دور دوم مذاکرات وین (در دولت سیزدهم) سخن از لغو همه تحریمها در میان بود که تحریمهای برجامی بخشی از آن است. بهعنوانمثال، آقای حسین امیرعبداللهیان، وزیر محترم امورخارجه کشورمان طی یادداشتی در شماره ۱۶آذرماه (۷ دسامبر) روزنامه کامرسانت، چاپ مسکو تأکید کرده بودند که «بدون لغو تمامی تحریمها، راهی برای احیای برجام وجود ندارد»؛ یا اوایل آذرماه، آقای علی باقری مذاکرهکننده ارشد کشورمان با انتشار مقالهای در وبگاه «فایننشال تایمز» اعلام کرده بودند که: «تحریمها باید بهطور کامل برداشته شود.»
در همین حال فریدون عباسی نماینده کازرون در مجلس و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی در گفتوگویی با ایسنا رسماً تلاش کرده که برای تیم مذاکرهکننده تعیین تکلیف کند. او در ارزیابی از روند مذاکرات برجامی، بیان کرد: «مذاکرات به تعبیر من خوب پیش میرود چراکه جمهوری اسلامی بر سر موضع منطقی خود مقاومت کرده است. تیم مذاکرهکننده کشورمان ایستاده و صراحتاً اعلام کرده که چه مطالبهای و مطابق کدام توافق دارد.»
وی در ادامه اظهار کرد: «در یک دورهای برجام به ما تحمیل شد و ما را با ادعاهای بیخود متهم کردند که از NPT فاصله گرفتیم. تا حدی دولتهای قبل مقاومت کردند اما از سال ۹۲ این مقاومت کنار گذاشته شد و نظریه سیاسی دیگری که تنشزدایی بود پیشگرفته شد، اما هشت سال این نظریه دستاوردی برای کشور نداشت.»
نماینده کازرون در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه در دولت سیزدهم راه دیگری پیشگرفته شده است، تصریح کرد: «اگر برجام را قبول دارند همه باید مفاد آن را اجرا کنند. اینکه اروپاییها و آمریکاییها به تعهدات خود عملنکرده و همه را تحتفشار میگذارند تا با ما معامله نکنند قابلقبول نیست. بنده راهحل را در مذاکرات صرف نمیدانم.»
این عضو کمیسیون انرژی مجلس در ادامه تأکید کرد: «رژیم صهیونیستی و آمریکا بنا را بر این گذاشتهاند تا فشار همهجانبه به ما وارد کنند و هدف آنها از پای درآوردن انقلاب است. تیم مذاکرهکننده ما باید بدانند که طرفهای مقابل اصل انقلاب را هدف قرار دادهاند پس بدون فشار به رژیم صهیونیستی در مذاکرات موفقیت مطلوبی را به دست نمیآوریم. باید جبهه مقاومت را در منطقه تقویت کنیم و هرکسی با هر سلیقهای در کشور باید بداند که اگر میخواهیم انقلاب، نظام و ایران پابرجا بماند باید قدرت منطقهای خود را تثبیت کنیم.»
عباسی افزود: «فقط با مذاکره نمیتوانیم تحریمها را کنار بزنیم، مردم نیز باید به صحنه آمده و از تیم مذاکرهکننده با صرفهجویی در مصرف حاملهای انرژی حمایت کنند. طرفهای مقابل تا زمانی که نظر خود را تحمیل نکنند، توافق نخواهند کرد مگر اینکه ما دستاوردهای دیگری داشته باشیم. ما باید با کشورهای اطراف خود تعامل سازنده داشته و روابط اقتصادی برقرار کنیم. باید از هر دو قدرت سخت که قدرت نظامی بوده و قدرت نرم که سرمایه اجتماعی هستند، در کنار هم استفاده کنیم. اگر مردم به صحنه بیایند همانطوری که در انقلاب و جنگ تحمیلی پیروز شدیم در جنگ اقتصادی نیز سربلند بیرون خواهیم آمد.»
اصولگرایان از زمانی که تیم مذاکرهکننده دولت سید ابراهیم رئیسی راهی وین شده مواضع متناقضی را در قبال مذاکرات اتخاذ کرده است. گاهی مواضع خود نسبت به برجام را تغییر داده و اعلام کرده که رفع تحریمها واجب است اما درعینحال تلاش میکنند که مواضع خود را بر تیم مذاکرهکننده تحمیل کنند. این در حالی است که دیپلماتهای حاضر در وین میگویند میخواهند تحریمها را رفع کنند. بااینوجود گاهی برخی ائمه جمعه در تهران طی این هفتهها بارها تأکید کردهاند که مهمتر از رفع تحریمها ادامه داشتن مقاومت است و به همین خاطر مردم باید تحمل کنند.