
سرنوشت شورای عالی در انتظار جبهه اصلاحطلبان
روزنو :خبری از اصلاحطلبان نیست. سال گذشته پس از انتخابات ریاست جمهوری موضوع آسیبشناسی اصلاحات مطرح شد اما در نهایت هیچ خبری از آسیبشناسیها، اقدامات انجامشده و برنامههای اصلاحطلبان برای انتخابات آتی منتشرنشده است. برخی اصلاحطلبان اظهار کرده بودند که هنوز موضوع انتخابات در دستور کار جبهه نیست و اصلاحات برنامهای برای انتخابات آینده ندارد. به نظر میرسد که جبهه اصلاحات نیز به سرنوشت شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان دچار شده و کمکم از دور خارج میشود.
طی دو سال گذشته اصلاحطلبان با موانع بسیاری در مسیر تصدی ارکان سیاستگذاری و اجرایی کشور روبرو شدند. تیر خلاص را اما در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته خوردند که هیچیک از نفرات مدنظر اصلاحطلبان نتوانست بهعنوان کاندیدای تأیید صلاحت شده در انتخابات حضور یابد. این امر موجب شد تا برخی از پایان کار اصلاحات خبر دهند.
سال گذشته اصلاحطلبان اظهار کرده بودند که جلسات جبهه اصلاحات بهطور مرتب در حال برگزاری است. علی شکوری راد سخنگوی جبهه اصلاحات به ایلنا گفته بود: «جلسات جبهه اصلاحات بهصورت منظم برگزار میشود و جبهه اصلاحات به دلیل اینکه اصلاحطلبان نمایندهای در ارکان حکومتی ندارند، بهجز بیانیه کار ویژهای ندارد.» از سوی دیگر اصلاحطلبان اشارهکرده بودند که هنوز موضوع انتخابات مدنظر جبهه اصلاحات نیست. شکوری راد در همین راستا گفته بود: «جبهه اصلاحات هنوز وارد مباحث انتخابات ۱۴۰۲ نشده است. با توجه به اختلافنظری که در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ اتفاق افتاد، ابتدا باید بحثهای مبنایی صورت بگیرد و بعدازآن، موضع جبهه در انتخابات ۱۴۰۲ بهصورت رسمی اعلام خواهد شد.» جواد امام نیز در این خصوص اشارهکرده بود که: «در جلسات جبهه اصلاحات لزوماً فعالیت اصلاحطلبان فقط برای انتخابات مدنظر نیست، بههرحال چالشهای دیگری در کشور وجود دارد و مسائل دیگری هم وجود دارد که به آنها پرداخته میشود. بحثهای تشکیلاتی دیگری هم وجود دارد که احزاب و گروهها باید به آن بپردازند. همچنین نظارت بر نوع اداره امور کشور، تصمیمات و سیاستگذاری صورت گرفته در دستور کار جبهه اصلاحات است.» در این میان علیرضا ظریفیان فعال سیاسی اصلاحطلب نیز در گفتوگو با ایسنا به کاهش فعالیت جبهه اصلاحات پس از انتخابات اشاره میکند و میگوید: «فعالیت جبهه اصلاحات پس از انتخابات سال گذشته کاهشیافته است و این یک نقیصه کار حزبی و سیاسی در ایران است که بیشتر فعالیتها در مقطع انتخابات انجام میشود؛ اما بههرحال این تشکیلات تجارب خوبی دارد و میتواند با رویکرد بازسازی گفتمانی و تشکیلاتی، تعیین اولویتهای جامعه و نقد قدرت فعال شود.»
در روزهای پس از انتخابات، جبهه اصلاحات خبر از شروع آسیبشناسی جریان اصلاحات را داد. جواد امام دبیر کل بنیاد باران دیماه سال گذشته در گفتوگو با «روزنامه همدلی»، اظهار کرده بود که «بر اساس گفته آقای خاتمی، آسیبشناسی جریان اصلاحطلبی در دستور کار جبهه اصلاحات است و این کار در حال انجام است.» امام گفته بود: «سلسله جلساتی در این زمینه برگزار و کارهای پژوهشیای در دستور کار جبهه اصلاحات در همین راستا است و برنامهها هم بهصورت جدی دنبال میشود.» وی در خصوص نتایج این جلسات نیز گفته بود: «جلسات بینتیجه نبوده است و حتماً نتایج آن در اسرع وقت مشخص میشود و عملاً در دستور کار جبهه اصلاحات قرار میگیرد.» اما از آن زمان به بعد نتایجی از این جلسات منتشر نشد و معلوم نیست این آسیبشناسی تا کی ادامه خواهد داشت و نتایج آن چگونه اطلاعرسانی و یا مورداستفاده قرار خواهد گرفت. این در حالی است که چندی بعد علی صوفی دبیر کل حزب پیشرو اصلاحات و از اعضای جبهه اصلاحات در گفتوگو با همدلی به این موضوع اشارهکرده بود که «باوجود برگزاری جلسات منظم جبهه اصلاحات، گزارشی از آسیبشناسی جریان اصلاحطلبی ارائه نشده است.» صوفی حتی اشاره کرد که «گزارشی از آسیبشناسی جبهه اصلاحات در انتخابات 1400 نیز هنوز ارائه نشده است.»
علی صوفی همچنین به اشکالات جبهه اصلاحات اشارهکرده و گفته بود: «جبهه اصلاحات در دولت قبل که در مقابل اصلاحات نبود، از همان بدو تشکیل جبهه، با اشکالاتی از سوی وزارت کشور مواجه شد که آن اشکالات هنوز هم برطرف نشده است. این دولت هم آنچنان نسبتی با اصلاحطلبان ندارد و ممکن فعالیت جبهه نیز محدود شود.» صوفی اما تأکید کرد که «بههرحال در داخل جبهه اصلاحات تلاش میشود تا انسجام خود را حفظ کنند تا بتوانند به فعالیت خود دهند.»
در این میان، بااینکه علی شکوری راد سخنگوی جبهه اصلاحات تأکید کرده بود که «کمیته اطلاعرسانی نسبت به قبل فعالتر شده است» اما در یک سال گذشته خصوصاً پس از انتخابات ریاست جمهوری کمتر خبری از جبهه اصلاحات به گوش رسیده است. کانال رسمی این جبهه آخرین خبری که از جلسات این جبهه منتشر کرده است مربوط به 15اسفندماه است که بهزاد نبوی برای دومین سال بهعنوان رئیس این جبهه از سوی اعضای انتخابشده است. اخبار مربوط به کانال اطلاعرسانی این جبهه نیز عموماً به بیانیهها و یا ابراز نگرانی در خصوص موضوعات مختلف سیاسی و سیاست خارجی و بینالمللی بوده است. در سال جدید نیز خبری از جبهه اصلاحات نیست و معلوم نیست چه برنامهای برای سال جدید دارند؟
دراینبین برخی بر این باورند که تکلیف جبهه اصلاحات مشخص نیست. علیرضا خوشبخت تحلیلگر مسائل سیاسی و فعال سیاسی اصلاحطلب در گفتوگو با ایلنا به این موضوع اشاره میکند و میگوید: «جبهه اصلاحات با نوعی سردرگمی در مأموریت کلی خود مواجه است و روشن نیست که احزاب و گروههای حاضر در آن دقیقاً برای رسیدن به کدام هدف در کنار هم قرار گرفتهاند.» خوشبخت در ادامه با طرح این سؤال که «آیا این جبهه صرفاً یک سامانه انتخاباتی و سازوکاری برای شکل گرفتن لیستهای انتخاباتی است یا کارکردهای دیگری هم دارد؟» اظهار میکند: «گاهی به نظر میرسد این جبهه قصد دارد مانند یک حزب عمل کند و کمیتهها و کمیسیونهای مختلفی تشکیل میدهد. این وضعیت سردرگم یکی از مهمترین آفات حرکت جبهه اصلاحات است و در صورت رفع این ایراد و یک تعیین تکلیف روشن، شاید نقش این جبهه در کل جریان اصلاحات بیشتر مشخص شود.»
در نهایت، برخی از اصلاحطلبان مانند علی صوفی معتقدند که جبهه اصلاحات نمیتواند کاری از پیش ببرد چرا که دیگر همراهی و اقبال مردمی را ندارد. در نتیجه جبهه اصلاحات در صورت حضور جدی در انتخابات آتی نیز اثربخشی لازم را نخواهند داشت. همانطور که جواد امام هم به این موضوع اشارهکرده و گفته بود: «تلاش ما بر تأثیرگذاری است اما اینکه قرار باشد که فقط به قدرت توجه داشته باشیم و سرمایههای اجتماعی خودمان بیتوجهی نشان دهیم، خسارتی جدی به کشور است. امروز که تمام مسیرهای ورود به عرصههای تصمیمگیری و اجرا را برای اصلاحطلبان مسدود کردهاند، بهترین فرصت بازبینی، بازیابی و بازسازی جریان اصلاحطلبان و تقویت ارتباط خود با جامعه و مردم است.»