انتقاد سنگین روسیه از آژانس:قطعنامه علیه ایران زیانبار است/اقدام آژانس تبعات سنگینی خواهد داشت
روزنو :سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان با حمایت ایالات متحده علیه ایران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را سیاسی، بی‌پایه و زیانبار توصیف کرد و هشدار داد که استفاده ابزاری از آژانس برای اهداف سیاسی، تبعات سنگینی برای نظام عدم اشاعه خواهد داشت.
«میخائیل اولیانوف» در نشست شورای حکام، ضمن انتقاد از پیش‌نویس قطعنامه ارائه‌شده توسط انگلیس، فرانسه و آلمان با حمایت آمریکا گفت: «این پیش‌نویس، سیاسی‌کاری محض و فاقد هرگونه مبنای منطقی است و ما دلایل این ارزیابی را روشن خواهیم کرد.»
وی با بیان اینکه گزارش جامع اخیر آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، نه به ابتکار مدیرکل بلکه در پی فشار کشورهای غربی و بر اساس قطعنامه جنجالی آذر سال گذشته تهیه شده، گفت: «هدف آنها از ابتدا زمینه‌سازی برای متهم کردن ایران به نقض تعهدات پادمانی بود و متأسفانه دبیرخانه آژانس در این روند به ابزاری برای این هدف تبدیل شده است.»
سفیر روسیه افزود: «باید اذعان کرد که مدیرکل آژانس تحت فشار این کشورها قرار نگرفته، خویشتنداری نشان داده و در انتشار گزارش شتاب به خرج نداده است. همچنین مشاهده شد که دبیرخانه تا حدی از تجارب گذشته درس گرفته و در این گزارش دیگر خبری از نتیجه‌گیری‌های مضحک نظیر «بسیار محتمل» (highly likely) نیست.»
اولیانوف از استناد آژانس به اطلاعات منابع ثالث انتقاد کرد و گفت: «ما بر این باوریم که آژانس، به‌ویژه در تهیه گزارش‌هایی با چنین حساسیت بالا، باید صرفاً بر نتایج حاصل از فعالیت‌های راستی‌آزمایی خود تکیه کند و بتواند از منابع اطلاعاتی خود در بحث‌های علنی با کشورهای عضو شورا دفاع کند. از این رو، از نویسندگان گزارش مصرّانه می‌خواهیم روشن کنند که دقیقاً کدام اطلاعات از طرف‌های ثالث مبنای نتیجه‌گیری‌های ارائه‌شده در گزارش قرار گرفته‌اند.»
وی افزود: «علاوه بر این، گزارش موضوعاتی مانند اختلاف در ثبت مواد هسته‌ای در آزمایشگاه جابر بن حیان، کد اصلاحی ۳.۱، و همچنین لغو اعتبار بازرسان آژانس را به‌گونه‌ای اغراق‌آمیز مطرح کرده و آنها را به خوراک تبلیغاتی قطعنامه بدل ساخته است. مورد اخیر اصلاً با لحنی بسیار احساسی و بدون اتکای به هیچ‌گونه آمار واقعی ارائه شده است.»
دیپلمات ارشد روسیه در وین اضافه کرد: «دبیرخانه آژانس حتی زحمت ارائه آمار دقیق در مورد حجم فعالیت‌های راستی‌آزمایی در ایران را به خود نداده است. در سال گذشته، ۱۲۵ بازرس در ایران فعال بودند، ۴۹۳ بازرسی انجام شد، ۱۴۴ مورد بازرسی اطلاعات طراحی و ۱۲۶۰ نفر-روز فعالیت میدانی انجام گرفت. بازرسی‌های ایران از نظر فراوانی دومین رتبه را در میان اعضای آژانس دارد و هیچ کاهش فعالیتی ثبت نشده است.»
نماینده روسیه گنجاندن ادعای مربوط به سرقت اسناد محرمانه آژانس از سوی ایران را بی‌اساس خواند و گفت: «این موضوع به ۲۰ سال پیش مربوط است، ایران اطلاعی از درج آن در گزارش نداشته و فرصتی برای پاسخگویی نداشته است. با این‌همه، دبیرخانه این افترای آشکار را به «پرونده» موسوم به همکاری ناکافی ایران و آژانس الصاق کرده است.»
اولیانوف در ادامه غنی‌سازی ۶۰ درصدی را نیز فاقد اشکال دانست و تصریح کرد: «این اقدام خلاف معاهده ان‌پی‌تی نیست. در ایران این فرایند تحت کنترل شدید آژانس انجام می‌شود. مایلیم به دبیرخانه یادآوری کنیم که بر اساس رویه‌های پادمانی، مواد با غنای بالا فقط مستلزم راستی‌آزمایی شدیدتر هستند. کاری که ایران و آژانس انجام داده‌اند و طبق گزارش‌های سه‌ماهه پیشین مدیرکل، آژانس موفق شده شیوه‌های نظارت پادمانی را برای این نوع ماده تطبیق دهد. بنابراین، هیچ مسئله‌ای در این رابطه وجود ندارد و نمی‌تواند وجود داشته باشد. موضوع غنی‌سازی ۶۰ درصدی هیچ ارتباطی با اهداف توافق‌شده پادمان‌های آژانس برای اطمینان از عدم انحراف مواد هسته‌ای به مقاصد ممنوعه ندارد؛ موضوعی که اتفاقاً در بند ۵ گزارش جامع نیز به آن اشاره شده است.»
وی اتهام مطرح‌شده در قطعنامه مبنی بر نقض تعهدات پادمانی ایران بر اساس ماده XII.C اساسنامه آژانس را سیاسی و نادرست خواند و یادآور شد که تمام موضوعات مربوط به گذشته هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ مختومه اعلام شده‌اند.
سفیر روسیه ادامه داد: «تنها موردی که به نحوی مرتبط است، سایت تورقوزآباد است. در مورد این سایت، خود گزارش به‌صراحت می‌گوید که دبیرخانه در ارزیابی خود مطمئن نیست که آیا موضوع مربوط به ماده یا تجهیزات هسته‌ای است یا خیر. اصلاً مشخص نیست که این ماده واقعاً وجود دارد یا میزان آن چقدر است. در خود گزارش آمده که این ماده احتمالاً با سایر مواد مخلوط شده است. لذا قبل از هرگونه نتیجه‌گیری، باید بررسی‌های بیشتری صورت گیرد.»
وی احیای موضوعات بسته‌شده همچون لویزان شیان و مریوان را نگران‌کننده دانست و گفت: «این اقدام را برای هر نوع سوءاستفاده سیاسی باز می‌کند، همان‌گونه که در این قطعنامه دیده می‌شود.»
اولیانوف تأکید کرد: «هیچ‌یک از مسائل مطرح‌شده در گزارش خطری برای عدم اشاعه ندارند و باید در چارچوب تعامل دوجانبه ایران و آژانس حل شوند. اگر احساسات را کنار بگذاریم، این سند حاوی هیچ چیزی نیست که نیازمند واکنش فوری شورای حکام باشد. حتی خود مدیرکل نیز چنین چیزی را درخواست نکرده است.»
وی نسبت به تلاش کشورهای غربی برای القای این ادعا که آژانس نمی‌تواند عدم انحراف مواد اعلام‌شده در ایران را تأیید کند هشدار داد و گفت، در گزارش آژانس درباره اجرای پادمان‌ها در سال ۲۰۲۴ که کمی پیش‌تر در نشست شورا بررسی شد، این انحراف به‌صراحت رد شده است.
نماینده روسیه گفت: «ایران در عمل نشان داده که حتی در شرایط نقض تعهدات برجامی از سوی آمریکا نیز به تعهدات خود پایبند بوده است. در صورت برخوردی منطقی و غیرسیاسی، تهران قادر به حل مسائل باقی‌مانده با آژانس خواهد بود. اما تصویب قطعنامه، شانس موفقیت تعامل را کاهش می‌دهد و تبعات منفی برای آژانس و نظام عدم اشاعه خواهد داشت. نویسندگان این پیش‌نویس و تمامی حامیان آن باید آماده پذیرش تبعات اقدامات خود، از جمله واکنش شدید ایران باشند.»
وی تأکید کرد که روسیه به این قطعنامه رأی منفی خواهد داد و از سایر اعضای شورای حکام خواست که از حمایت از این اقدام تحریک‌آمیز خودداری کنند.
