بیمه‌ها و ماجرای پرداختی‌ها در پسا جنگ چطور است؟
روزنو :در پی تجاوز ناجوانمردانه اسرائیل به خاک ایران، نه تنها جان‌های عزیزی از دست رفت بلکه به اموال شهروندان نیز آسیب و خساراتی وارد شد. در این میان منازل تخریب شدند و وسایل نقیله هم در امان نماندند. حالا بیمه‌ها برای پوشش این خسارات برای خودروها تمهیداتی در نظر گرفته‌اند. البته که در گزارش روز شنبه «ایران» شرح دادیم موضوع خسارات جنگی برای خودروها در پوشش بیمه وجود ندارد و این موضوع طی یک الحاقیه می‌تواند عملی شود. از سوی دیگر، باید نوع خسارت به طور دقیق مشخص شود چرا که بسیاری از خودروها تحت حمله مستقیم نبوده‌اند و آوار ساختمان‌ها برروی خودروها باعث خسارت شده است. برای شفاف‌سازی این موضوع با دو کارشناس بیمه گفت‌و‌گو کرده‌ایم تا نکات پرابهام این موضوع روشن شود.
سازوکار پرداخت خسارت به دارندگان خودروها
جواد گودرزی، مدیرکل روابط عمومی بیمه مرکزی، در گفت‌و‌گو با «ایران» به تشریح سازوکار پرداخت خسارات بیمه‌ای خودرو‌های آسیب‌دیده پرداخت.
به گزارش روز نو او با بیان اینکه مطابق با اطلاعیه‌ای که بیمه مرکزی صادر کرد، ارزیابی خسارت خودرو‌های آسیب‌دیده در ۱۲ روز اخیر با کمک شرکت‌های بیمه‌ای آغاز شده است، گفت: «این ارزیابی شامل تمامی خودروها، چه دارای پوشش بیمه‌ای و چه فاقد آن، می‌شود.» با این حال، گودرزی تأکید کرد که هنوز تصمیمی درباره پرداخت خسارت به شهروندانی که بیمه بدنه خودرو نداشتند، اتخاذ نشده است.»
گودرزی همچنین به قانون مرتبط با خسارات ناشی از شرایط جنگی اشاره کرد و گفت: «مطابق با قواعد بیمه‌ای خسارت ناشی از شرایط جنگی و حتی آتش‌سوزی در پوشش بیمه قرار نمی‌گیرد مگر اینکه در هنگام صدور بیمه نامه پوشش جنگ را نیز اخذ کرده باشند، این یک قاعده بیمه‌ای در تمام دنیا است.» با این حال، برخی از شرکت‌های بیمه‌ای در جهت همراهی با دولت و حمایت از شهروندان آسیب‌دیده، در اطلاعیه‌های مختلف تعدادی از رشته‌های بیمه‌ای خود را استثنا کرده‌اند، مشروط بر اینکه این افراد قبلاً بیمه بدنه، بیمه عمر و بیمه آتش‌سوزی منازل مسکونی را تهیه کرده باشند.
او در ادامه به لزوم حمایت دولت از بیمه مرکزی و شرکت‌های بیمه در جبران خسارات ناشی از جنگ اشاره کرد و گفت: «در این شرایط، معمولاً جبران خسارت‌های ناشی از جنگ با کمک دولت و صندوق‌های حمایتی انجام می‌شود. بیمه مرکزی به شرکت‌های بیمه‌ای اعلام کرده که برای پرداخت خسارت‌های خرد از طرف بیمه مرکزی بیمه‌های اتکایی اجباری هم پذیرش می‌شود.» او توضیح داد که روال حاکم در مورد خسارت‌های بزرگ، مانند پالایشگاه‌ها و پتروشیمی و... پیش‌بینی حمایت‌های لازم از صنعت بیمه برای پرداخت خسارات‌های وارده است. مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل بیمه مرکزی از قرارداد‌های جدید برای جبران خسارت خودروها و منازل خبر داد و گفت: «برخی از شرکت‌های بیمه اعلام کرده‌اند افرادی که دارای بیمه بدنه خودرو هستند، می‌توانند با مراجعه به مراکز فروش بیمه، نسبت به اضافه کردن الحاقیه پوشش خطر جنگ برای منازل مسکونی و همچنین بیمه بدنه خودرو اقدام کنند تا در صورت بروز حوادث احتمالی، مشکلی بابت پرداخت خسارات خود نداشته باشند.»
ضرورت شفاف‌سازی در پرداخت خسارات بیمه‌ای ناشی از جنگ
حمیدرضا امین‌زاده، سرپرست نمایندگی کل بیمه آسیا به موضوع اضافه کردن پوشش‌های الحاقیه برای جبران خسارت خودروها و منازل در اثر جنگ توسط برخی از شرکت‌های بیمه اشاره کرد و گفت: «یکی از مسائل کلیدی که باید به آن پرداخته شود، این است که خسارات ناشی از جنگ تنها در صورتی قابل پرداخت برای بیمه‌های خصوصی است که ناشی از اصابت مستقیم باشد. این موضوع برای ما سؤال‌برانگیز است، زیرا اغلب حوادثی که در تهران و شهرستان‌ها رخ داده، ناشی از ضایعات بعد از اصابت موشک به ساختمان‌هاست که روی خودروها ریخته شده است. این موضوع در حال حاضر محل ابهام در الحاقیه‌ها است.»
او ادامه داد: «ما در شرکت خودمان فعلاً این پروسه را برای روشن شدن این موضوع متوقف کرده‌ایم تا این مناقشه برطرف شود و بتوانیم به بیمه‌گذاران به‌صورت شفاف توضیح دهیم که در چه شرایطی می‌توانیم خسارت‌های آنها را پرداخت کنیم. ممکن است برخی افراد این الحاقیه را خریداری کنند و بعداً به دلیل همین ابهامات نتوانند خسارت خود را دریافت کنند. بنابراین، لازم است که ابتدا تکلیف این موضوع مشخص شود.»
او تأکید کرد که باید تعریف دقیقی از «اصابت مستقیم» داده شود و افزود: «ممکن است فاصله با محل اصابت نیز در این مسأله مطرح باشد. برای مثال، باید مشخص شود که تا چه متراژی فاصله با محل اصابت مستقیم تلقی می‌شود. البته این مسائل در روز‌های آینده مشخص خواهد شد.»
امین‌زاده همچنین به نکته‌ای مهم درباره پرداخت خسارات جنگی اشاره کرد و گفت: «پرداخت آسیب‌های جنگی جزو استثنائات بیمه‌نامه‌ها در کل دنیا است. البته این موضوعات را به صورت توافقی می‌توان به بیمه نامه اضافه کرد. برای مثال در گذشته در بحث پوشش آتش‌سوزی ساختمان‌ها موضوع جنگ لحاظ شده بود که البته هزینه ناچیزی را پرداخت می‌کرد.»
او در ادامه گفت: «شرکت‌هایی که اقدام به اضافه کردن الحاقیه‌ها برای جبران خسارات ناشی از جنگ کردند باید از قدرت پرداخت مناسبی برخوردار باشند تا بتوانند خسارات مردم را در شرایط آسیب‌زا پرداخت کنند. چراکه پیش‌بینی حوادث آینده دشوار است و این کار ریسک بزرگی محسوب می‌شود. با اینکه این پوشش‌ها چندان ارزان نیستند، اما با توجه به خسارات غیرقابل پیش‌بینی، داشتن این پوشش‌ها می‌تواند مفید باشد. شفاف‌سازی‌های لازم باید توسط شرکت‌های بیمه‌ای صورت گیرد تا مشخص شود که آیا همه نوع خسارت پرداخت می‌شود یا خیر؟»
برش بیمه اتکایی چیست؟
بیمه اتکایی نوعی از عملیات بیمه‌ای است که به موجب آن بیمه گر اتکایی در مقابل دریافت مبلغی به عنوان حق بیمه، تمام یا قسمتی از تعهدات بیمه‌گذار اتکایی (واگذارنده) را در مقابل بیمه گذارانش به عهده می‌گیرد. این تعهدات تابع مقررات مخصوص قرارداد اتکایی است. صرف نظر از تعریف‌های مختلفی که از بیمه اتکایی می‌شود، می‌توان گفت این عمل بیمه‌ای وسیله‌ای برای تقسیم ریسک است. به عبارت دیگر بیمه گر با توجه به قرارداد اتکایی که با شرکت بیمه اتکایی منعقد می‌کند، می‌تواند ریسک‌های بزرگی را قبول کند، زیرا آن مقدار از هر ریسک را که خود قادر به نگهداری آن نیست بین بیمه‌گران اتکایی تقسیم می‌کند و در نتیجه در موقع بروز خسارت، شرکایی برای پرداخت خسارت دارد. بیمه اتکایی اجباری براساس قراردادی صورت می‌گیرد که به موجب آن بیمه‌گذار اتکایی (واگذارنده) یک قسمت یا همه مازاد ریسک‌های معینی را مرتباً به بیمه گر اتکایی واگذار می‌کند و او نیز ملزم به پذیرش آنها می‌شود. براساس قانون بیمه مرکزی و بیمه گری، همه شرکت‌های بیمه فعال در ایران موظفند ۲۵ درصد از همه بیمه‌های غیر زندگی و ۵۰ درصد (در حال حاضر ۴۵ درصد) همه بیمه‌های زندگی را به بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران واگذار کنند که این واگذاری اجباری واگذاری اتکایی اجباری است.
