مطالبات مردم و وعده‌های دولت تا چه اندازه محقق شده است؟
روزنو :یکسال پیش در چنین روز‌هایی بود که در جریان رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری مسعود پزشکیان در رقابت با سعید جلیلی با ۱۶ میلیون و ۳۸۴ هزار و ۴۰۳ رای ماخوذه منتخب ملت نام گرفت و به ریاست جمهوری رسید. چهره‌ای که شاید تا چند ماه پیش از آن در جایگاه نماینده مردم تبریز به انجام وظایف نمایندگی می‌پرداخت فکرش را هم نمی‌کرد که چرخ تقدیر به نحوی بگردد که اتفاقاتی پیرامون شرایط سیاسی کشور بیفتد و رئیس‌جمهور مستقر به شهادت برسد و پس از فعل و انفعالات انتخاباتی دست سرنوشت مسعود پزشکیان را از بهارستان راهی پاستور کند.
آن هم در شرایطی که دولت سیزدهمی‌ها، تندرو‌ها و بخش غالب اصولگرایان تمام توان خود را مصروف به پیروزی سعید جلیلی کردند تا به‌زعم خود ادامه‌دهنده دولت رئیسی باشند؛ اما پزشکیان با حمایت اصلاح‌طلبان، معتدلین و میانه‌روی‌های اصولگرا با تکیه بر ادبیات خاص خود که دغدغه‌ها و مشکلات مردم را مطرح می‌کرد توانست در شرایطی که نارضایتی‌های بسیاری در حوزه‌های مختلف وجود داشت حمایت مردم به‌دست آورد و رئیس‌جمهور شود. اما شاید تقدیر این بود که تشکیل و استقرار دولت پزشکیان با حوادث مختلف مواجه باشد.
به گزارش روز نو جایی‌که فردای مراسم تحلیف وی اسماعیل هنیه، رئیس وقت دفتر سیاسی حماس در تهران از سوی صهیونیست‌ها ترور و به شهادت رسید. تحولات زیادی هم طی یکسال گذشته از دولت او در حوزه منطقه‌ای و بین‌المللی مشاهده کردیم. اما آنچه باعث شد دولت پزشکیان طی این یکسال با وجود مشکلات مختلف بتواند به‌خوبی کشور را اداره کند چیزی نبود جز وفاق ملی. شعاری که شاید ابتدا بسیاری فکر می‌کردند نهایتا مثل مفاهیم دیگر جنبه شعاری دارد و به عمل نخواهد رسید؛ اما پزشکیان و دولتمردانش آن را عملی کردند. چنانکه نگاهی به کابینه چهاردهم نشان می‌دهد که تجلی وفاق ملی را می‌توان در این کابینه دید.
از مطالبات تا وعده‌ها
مسعود پزشکیان با وعده‌های مختلفی در زمان انتخابات و پس از آن در دولتش روی کار آمد و طبعا جامعه رای او نیز بر مبنای اینکه او در راستای تحقق وعده‌های خود خواهد کوشید به او رای دادند. وعده‌های که شاید بتوان برخی از آنها را سهل، اما ممتنع خواند. مهم‌ترین دغدغه جامعه که از قضا پزشکیان نیز بر آن تاکید داشت حل مشکلات اقتصادی جامعه و بهبود معیشت اقشار مختلف بود که در چه در زمان انتخابات و چه پس از آن در دولتش بار‌ها بر این نکته تاکید داشت. چه اینکه فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در گفت‌وگویی که چند ماه پیش با «آرمان ملی» داشت بدین نکته تاکید کرد که «هیچ جلسه‌ای از دولت نیست که برگزار شود و رئیس‌جمهور در آن مساله معیشت مردم و حل مشکلات اقتصادی را مطرح نکند و پیگر نباشد»، لذا حل مشکلات اقتصادی دغدغه دولت بوده و هنوز هم هست. در این مسیر نیز مٌسکن‌ها و کمک‌هایی مثل یارانه معیشتی و کالابرگ برای بهبود شرایط اقتصادی به مردم داده شد تا کمتر شرایط فشار اقتصادی را تحمل کنند هر چند که شرایط بین‌المللی، تحریم‌های یک‌جانبه، افزایش لجام گسیخته قیمت ارز و سکه در بازار‌های سرمایه‌ای و... نیز به نوبه خود در این زمینه تاثیرگذار بوده و هست. مساله دیگر بحث ناترازی‌ها در حوزه‌های مختلف آب، برق و گاز بود که به‌رغم اقدامات دولت، اما کاستی‌ها در این حوزه بسیار به چشم آمد؛ اما امید می‌رود که دولت با اقدامات به موقع خود بتواند نوعی راهکار و چاره‌اندیشی برای این مهم اتخاذ کند.
از سوی دیگر مطالبه مهم دیگری که شاید از مهم‌ترین خواسته‌های جامعه بود و پزشکیان نیز جسته و گریخته بدان می‌پرداخت بحث مساله حجاب؛ نوع پوشش و برخورد‌ها بود که به واقع می‌توان گفت دولت در این حوزه موفق عمل کرد و با همگرایی و وفاقی که بین قوای مختلف و حاکمیت ایجاد نمود توانست شرایط نسبتا مطلوبی را ایجاد کند. چه اینکه قانون حجاب که از سوی تندرو‌های مجلس بسیار روی آن مانور داده می‌شد از دستور کار خارج شد و مسکوت ماند.
اما وعده دیگر که باز هم از خواسته‌های پر سر و صدای مردم بود مساله رفع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی بود که اتفاقا رئیس‌جمهور نیز بر آن تاکید داشت. اما به واقع به اندازه‌ای که در این حوزه از سوی دولت شعار داده شد شاهد عملکرد مثبت و موثر نبودیم. چنانکه در طی یکساله گذشته صرفا شاهد بازشدن واتساپ و گوگل‌پلی بودیم و با وجود تلاش‌های بسیار دولت نتوانسته تاکنون شبکه‌های اجتماعی پرطرفداری، چون اینستاگرام و تلگرام را رفع فیلتر کند و باید دید در این حوزه طی مدت باقی مانده چه اتفاقات مثبتی صورت خواهد گرفت.
در حوزه سیاست خارجی نیز که شاید یکی از نقاط قوت دولت به حساب آید تقویت روابط دوجانبه با همسایگان و کشور‌های منطقه و آسیایی و حضور موثر در پیمان‌های بریکس و شانگهای از اقدامات دولت بود. هر چند که دولت پزشکیان هیچگاه بحث مذاکره و روابط با اروپایی‌ها در جهت احیای برجام یا حتی رسیدن به توافقی که منافع ملی ایران را پوشش دهد را از دستور کار خارج نکرد. در همین راستا نیز شاهد چند دور مذاکره با آمریکایی‌ها بودیم که تاکنون به سرانجامی نرسیده است؛ لذا آنچه مسلم است در سال نخست با کم و کاستی‌های موجود و نقاط قوت و ضعف دولت عملکرد قابل قبولی داشته است.
شاید اگر به‌صورت خلاصه عملکرد‌های مثبت دولت را بخواهیم بیاوریم می‌توان به آغاز تولید انرژی پاک با نصب پنل‌های خورشیدی در دستگاه‌های دولتی، جذب مشارکت زنان، اقوام و مذاهب در سطوح مختلف مدیریتی و اجرایی کشور، عدم اجرای قانون عفاف و حجاب، آغاز ساخت و تجهیز مدارس، تقویت سیاست خارجی و سیاست همسایگی، انجام مذاکره غیرمستقیم با آمریکا، رفع فیلتر برخی سکوها، تصویب پالرمو و آغاز بررسی CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام با تقاضای دولت، توزیع چند مرحله کالابرگ به دهک‌های اول تا هفتم و اخراج اتباع غیرمجاز اشاره کرد که برخی از اقدامات دولت وفاق ملی درکمتر از یکسال گذشته بوده است. هر چند که انتظار عملکردی بهتر در حوزه‌های بهتر و تقویت نقاط ضعف و بهبود نقاط قوت می‌رود.
از وفاق ملی تا دولت جنگ
شاید تا پیش از این فقط دولت دفاع مقدس را به عبارت دیگر دولت جنگ می‌خواندند و در عملکرد دولت شرایط جنگی و تاثیرات آن را مطرح می‌کردند. اما جنگ ۱۲ روزه اخیر با رژیم صهیونیستی باعث شد تا دولت وفاق ملی نیز تجربه دولت جنگ بودن را بچشد و شرایط آن را تجربه کند. واقعیت این است که پزشکیان وفاق ملی را با با فکر و اندیشه‌ای که در پشت آن بود مطرح کرد و آن ایده امروز به نتیجه رسیده است. شاید اگر در همان روز‌های اول از هر کسی در مورد وفاق ملی می‌پرسیدیم صرفا می‌گفت وفاق ملی تعریف مشخصی ندارد و هر کسی تعریف خاص خود را از آن دارد.
اما این رویکرد حتی در ابعاد بین‌المللی نیز خود را به نمایش گذاشت جایی‌که دولت چهاردهم تصویری صلح‌طلب از ایران به دنیا به نمایش گذاشت و حتی به تقاضای آمریکا، وارد مذاکرات غیرمستقیم با این کشور شد با این حال در وسط مذاکرات، این رژیم صهیونیستی و در ادامه آمریکا بودند که به خاک کشورمان تجاوز کردند و ایران ۱۲ روز در برابر این تجاوز از خود دفاع کرد. با این حال امروز با انسجام و همبستگی که به سبب جنگ ۱۲ روزه صهیونیست‌ها علیه ایران در جامعه ایجاد شد به واقع شاهد وفاق ملی میان دولت، حاکمیت و جامعه بودیم و این انتظار نیز می‌رود که دولت و سایر ارکان حاکمیت در راستای تحکیم و تقویت این انسجام، همبستگی و وفاق تلاش‌های عملی و عملیاتی انجام دهد.
