در مقابله مکانیسم ماشه خارجی مکانیسم تهدید داخلی داریم!

تهدید‌های جریان‌های تندرو علیه عباس عراقچی، وزیر امور خارجه و مذاکره‌کننده ارشد و مسعود پزشکیان، رئیس جمهور کشورمان همچنان ادامه دارد. محور اصلی این حملات، مواضع این دو نفر در ارتباط با توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تلاش برای جلوگیری از فعال شدن «مکانیزم ماشه» است.

به گزارش روز نو در همین راستا، شورای عالی امنیت ملی با انتشار بیانیه‌ای، بر صحت سخنان عراقچی مهر تأیید زد. این شورا تأکید کرد که مواضع مطرح‌شده در خصوص نحوه تعامل با آژانس، مورد تأیید نهاد‌های عالی کشور است. به طور سنتی، تصمیمات شورای عالی امنیت ملی بازتابی از نظر و رویکرد رهبری تلقی می‌شود و بیانیه اخیر نیز در همین چارچوب ارزیابی شده است.

از سوی دیگر، یکی از اعضای دفتر رهبری در اظهاراتی تصریح کرده است که تصمیمات رهبری بر اساس تشخیص شخصی ایشان اتخاذ می‌شود و هیچ‌گونه فشار یا تحمیل از بیرون در آن دخیل نیست. وی تأکید کرد در مواردی که رهبری موضوعی را تأیید می‌کند، ادامه بحث‌های جانبی بی‌فایده خواهد بود و مسیر کشور باید بر اساس آن تصمیم پیگیری شود. به گفته او، حتی اگر برخی دیدگاه‌ها یا ملاحظات مدیریتی با تصمیم نهایی تفاوت داشته باشد، اصل بر اجرای نظر رهبر جامعه است.

این مواضع در شرایطی مطرح می‌شود که ایران هم‌اکنون در حال رایزنی‌های جدی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. هدف اصلی این مذاکرات، خنثی‌سازی خطر بازگشت تحریم‌ها از طریق مکانیزم ماشه و ایجاد فضای باثبات برای ادامه همکاری‌ها عنوان شده است. کارشناسان سیاسی معتقدند که در چنین شرایط حساسی، دامن زدن به اختلافات داخلی و فشار‌های تندرو‌ها نه‌تنها کمکی به منافع ملی نمی‌کند، بلکه می‌تواند مسیر مذاکرات را با چالش‌های بیشتری مواجه سازد.

پیام روشن نهاد‌های عالی تصمیم‌گیری آن است که با وجود اختلاف نظر‌های طبیعی در حوزه سیاست‌گذاری، منافع کلان کشور در اولویت قرار دارد و همه جریان‌های سیاسی باید از اقداماتی که به تضعیف روند گفت‌و‌گو‌ها منجر می‌شود، خودداری کنند.

کارشناسان با اشاره به بیانیه اخیر شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان کردند که این شورا به صراحت از مواضع عراقچی حمایت کرده و بر صحت اظهارات او مهر تأیید زده است. به گفته برخی از صاحبنظران، تصمیمات شورای عالی امنیت ملی معمولاً بازتابی از نظر و رویکرد رهبری به شمار می‌آید و صدور چنین بیانیه‌ای به معنای آن است که موضوع توافق با آژانس در بالاترین سطوح حاکمیتی مورد حمایت قرار دارد.

به باور کارشناسان، در شرایطی که ایران در حال مذاکره با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای جلوگیری از فعال شدن مکانیزم ماشه است، ضروری است تمامی جریان‌ها به وحدت رویه پایبند باشند و اجازه دهند دستگاه دیپلماسی کشور با حمایت نهاد‌های عالی و پشتوانه رهبری کار خود را پیش ببرد.

امروز اتحاد میان شورای عالی امنیت ملی، وزارت امور خارجه با حمایت مستقیم رهبری بیش از هر زمان دیگری ضروری است. او افزود: منافع ملی ایجاب می‌کند که اختلافات جناحی و فشار‌های سیاسی کنار گذاشته شود و کشور در مسیر گفت‌و‌گو‌های سازنده حرکت کند.

در شرایطی که ایران درگیر مذاکرات حساس با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است، کارشناسان سیاسی بر ضرورت جلوگیری از تفرقه‌افکنی جریان‌های تندرو تأکید می‌کنند. به باور آنان، منافع ملی تنها در سایه وحدت و انسجام داخلی قابل تحقق است.

کارشناسان می‌گویند هرگونه چندصدایی و اختلاف‌افکنی در فضای داخلی می‌تواند پیام ضعف به طرف مقابل ارسال کرده و روند مذاکرات را با مشکل مواجه کند. به اعتقاد آنان، طرف‌های خارجی همواره از شکاف‌های سیاسی در داخل کشور به‌عنوان ابزاری برای افزایش فشار استفاده می‌کنند.

به گفته تحلیلگران، یکی از اهداف اصلی ایران در مذاکرات کنونی، جلوگیری از فعال شدن مکانیزم ماشه و بازگشت خودکار تحریم‌هاست. در چنین شرایطی، کوچک‌ترین نشانه از نبود هماهنگی می‌تواند هزینه‌های کشور را افزایش دهد و بهانه‌ای برای طرف مقابل فراهم آورد.

از سوی دیگر، تأکید شورای عالی امنیت ملی و دفتر رهبری بر مسیر مذاکرات نشان می‌دهد که نهاد‌های عالی کشور بر وحدت نظر رسیده‌اند. در این میان، تداوم تفرقه‌افکنی تندرو‌ها به معنای تضعیف تصمیمات کلان حاکمیتی و کاهش اقتدار ملی تعبیر خواهد شد.

بر همین اساس، کارشناسان معتقدند اکنون بیش از هر زمان دیگری لازم است جریان‌های سیاسی از اختلافات جناحی فاصله بگیرند و با حمایت از تصمیمات کلان، مسیر تحقق منافع ملی را هموار کنند.