
تضعیف دولت بدون تردید باعث تضعیف کل نظام میشود
در شرایطی که دولت چهاردهم از ابتدای زعامت بر راس هرم اجرایی کشور با مشکلاتی، چون ترور، جنگ، تحریم و تهدید مستمر روبهرو بوده و به طور طبیعی در یک چنین شرایطی هر دولتی نیازمند اختیارات ویژه برای تصمیمگیری است، اما برخی طیفها و گروهها در مجلس نه تنها باری از دوش دولت برنداشتهاند بلکه با احضارها و تذکرها و استیضاحهای پی در پی، نهایت تلاش خود را مبذول داشتهاند تا تمرکز و ثبات از دولت و فضای کلی اقتصاد و معیشت ایرانیان رخت بربندد.
به گزارش روز نو کلید خوردن استیضاح ۴ وزیر، دخالتهای برخی نمایندگان در انتصاب مدیران (حتی مدیران میانی و رده پایین در استانها)، احضارهای پی در پی وزرا، فشار به مدیران استانی دولت و... بخشی از فضایی است که این روزها حول و حوش فعالیتهای دولت ایجاد شده است. تحلیلگران سیاسی و نمایندگان ادوار مجلس معتقدند حداقل تا ۶ ماه باید بساط فشار به دولت برای مقابله با اسنپ بک و فشارهای بیرونی جمع شود تا دولت در یک فضای آرام، بدون تنش و مدبرانه بتواند راهکارهای مقابله با تحریم، تهدید و... را مرور کند. «اعتماد» برای ارزیابی این موضوع سراغ ۳ نماینده ادوار مجلس رفته تا از زاویه دید کسانی که سابقه حضور در پارلمان را دارند، موضوع را بررسی کند. اسماعیل گرامی مقدم، هادی حقشناس و عزتالله یوسفیانملا در این پرونده مخاطب پرسشهای «اعتماد» قرار گرفتهاند. به اعتقاد این نمایندگان ایده استیضاح و فشار به دولت در شرایط فعلی تنها به گسترش بیثباتی، نااطمینانی و نوسان در بازارهای کشور و اخلال در معیشت مردم میانجامد و فایده دیگری ندارد.
اسماعیل گرامیمقدم: تضعیف دولت بدون تردید باعث تضعیف کل نظام میشود
اسماعیل گرامیمقدم، نماینده اسبق بجنورد در مجلس در گفتوگو با «اعتماد» درباره فشار شدیدی که این روزها برخی جریانات خاص در مجلس متوجه دولت کردهاند، میگوید: «طی ماههای اخیر که ایران از بحران جنگ ۱۲ روزه عبور کرده، روشن شده که دشمنان به دنبال توقف رشد و توسعه ایران هستند. حالا که ایران توانسته با تکیه بر توان دفاعی و موشکیاش بر این حملات چیرگی پیدا کند، همه افراد، گروهها، جریانات سیاسی و ارکان نظام آگاه باشند که این اتحاد و انسجام ملی بود که ایران را در نبرد با دشمنان پیروز کرد. با توجه به لشکرکشیهای اخیر دشمنان و فعالسازی اسنپبک، دشمن به دنبال گسترش وضعیت تعلیق و ناپایداری در کشور است. در واقع ایده آنها تداوم وضعیت نه جنگ و نه صلح در ایران است. در این شرایط که رضایت مردم، مهمترین مولفه قدرت ایران محسوب میشود، نباید با دست خود دست به اقداماتی بزنیم که ثبات کشور را از میان ببرد.»
گرامیمقدم ادامه میدهد: «رضایتمندی مردم از طریق ثبات اقتصادی، مهار تورم، ثبات در نرخ ارز، بهبود اقتصاد خانوارها، پایان گرفتن پروژههای نیمه تمام و... حاصل میشود. دولت در خط مقدم ارتباط با مردم است و رضایتمندی مردم در گروی عملکرد دولت است. دولتی که در مواجهه با جنگ اقتصادی دشمنان است باید پشتیبانی شود. وقتی ایران در جنگ ۱۲ روزه بود همه ارکان کشور تلاش میکردند قوای نظامی کشور تقویت شود. امروز هم که جنگ اقتصادی در حال انجام است، همه ارکان کشور باید تلاش کنند دولت قدرتمندتر وظایفش را اجرایی کند. تغییر مستمر وزیر نمیتواند تاثیر قابل توجهی در اقتصاد و معیشت مردم ایجاد کند. همین طیفهای خواستار استیضاح میدری و نوری و صادق در زمان استیضاح همتی هم اعلام میکردند رفتن همتی از کابینه نرخ ارز و تورم را بهبود میبخشد. در حالی که مردم دیدند اینگونه نشد.»
او یادآور میشود: «برخی طیفها در مجلس که باید به فکر قانونگذاری و نظارت باشند، عملا یکی از وظایف مهم خود که قانونگذاری و نظارت است را کنار گذاشتهاند. برخی نمایندگان هم تلاش میکنند در عزل و نصبها و انتخاب مدیران دولتی دخالت کنند. اخباری به گوش میرسد که برخی نمایندگان حتی برای انتخاب یک رییس اداره در شهرستان هم دخالت کرده و به دولت فشار میآورند. برای هیاتمدیرههای شرکتهای اقتصادی، افرادی را معرفی میکنند که دولت موافق حضور آنها نیست. برخی نمایندگان تصور میکنند، تعامل با دولت یعنی اینکه هر خواسته نمایندگان برآورده شود. در حالی که اینگونه نیست. وزرا و مدیران کل دستگاهها باید در راستای ایده خود مدیران مورد نظرشان را انتخاب کنند.»
این نماینده ادوار مجلس میگوید: «انتصاب مدیران اجرایی طبق قانون اساسی حق وزرا، استانداران و مدیران کل است. این روند باعث میشود، دولت نتواند در قالب یک ساختار منسجم مدیرانش را انتخاب کرده و برای پیشبرد امور حرکت کند. اسنپبک اجرایی شده و دشمن هر روز تهدیدات نظامی را پیگیری میکند. در این شرایط اگر پالس بیثباتی از درون کشور هم ارسال شود، دشمنان را به طمع میاندازد که میتوانند فشار خود به ایران را افزایش دهند. البته اکثریت نمایندگان تصمیمات معقول گرفته و تلاش میکنند از کیان کشور حمایت کنند، اما گروهی از نمایندگان هم توجهی به ضرورت انسجام، اتحاد و همبستگی ندارند. بارها رهبری خواستار حمایت همه ارکان نظام از دولت شدهاند، اما برخی افراد و گروهها به این ضرورت توجه ندارند. معتقدم دولت در شرایط فعلی به اختیارات بیشتر برای تصمیمات سریع و اثرگذار نیاز دارد. اما نه تنها این اختیارات به دولت داده نشده، بلکه ۴ وزیر از کلیت کابینه در لیست استیضاح قرار میگیرند. شخصا معتقدم تضعیف دولت بدون تردید باعث تضعیف کل نظام میشود.»
هادی حقشناس: در شرایط ویژه دولت به اختیارات ویژه نیاز دارد
هادی حقشناس، تحلیلگر مسائل اقتصادی و سیاسی که در کارنامه او حضور در مجلس ششم نیز به چشم میخورد در گفتوگو با «اعتماد» درباره شرایط خاص کشور و ضرورت افزایش اختیارات دولت برای تصمیمگیری در این شرایط بحرانی میگوید: «قبل از بحث درباره ضرورت اعطای اختیارات ویژه برای وزرا و دولت ذکر این نکته ضروری است که نظارت در هر برههای، حتی در شرایط جنگی هم لازم و ضروری است.
هر اندازه شرایط اضطراریتر و بحرانیتر باشد، نظارت اجتنابناپذیر خواهد بود، بنابراین در اصل نظارت بر عملکرد دولت یا هر مجموعه دیگر تردیدی وجود ندارد. اما باید توجه داشت که نقد کردن با دخالت کردن، تخریب کردن و چوب لای چرخ گذاشتن تفاوت دارد و نتیجه متفاوتی هم دارد. هیچکس مخالفت نقد کردن نیست، اما نقدی که نتیجهاش تخریب باشد، قابل قبول نیست. دخالت در نظام تصمیمسازیهای دولت به اسم نظارت، همین گونه است.» حقشناس ادامه میدهد: «دشمنان تلاش میکنند شرایط کشور به صورت مستمر در وضعیت نه جنگ و نه صلح باشد.
برای مقابله با این وضعیت کشور باید به سمت ثبات و تسریع در تصمیمات عاقلانه حرکت کند. در وضعیت نه صلح و نه جنگ، صاحبان کسب و کار تصمیم نمیگیرند، سرمایهگذاری نمیکنند، کار بلندمدت انجام نمیدهند و کشور در شرایط تعلیق قرار میگیرد. این روند در مورد دولت هم صادق است. با توجه به حجم بودجه و سهم دولت در اقتصاد و عمران، اگر دولت و ساختار اجرایی در وضعیت تعلیق قرار گیرد، آسیبهای بسیاری متوجه کشور میشود. برای ایجاد ثبات، دولت به سرمایه اجتماعی، مشارکت و اعتماد به نفس نیاز دارد. بخشی از سرمایه اجتماعی دولت به مردم مرتبط است و بخشی از این اعتماد به نفس از طریق مسوولان و قوای دیگر تزریق میشود.» او با اشاره به اینکه دولت هم باید امورات جاری را رتق و فتق کند، هم برنامههای میانمدت را اجرایی کند و هم پاسخ تهدیدات بیرونی را بدهد، میگوید: «تلاشهای امریکا و اسراییل برای تسلیم کردن ایران در جنگ ۱۲ روزه و پس از آن، نشان داد که دشمنان قسم خورده ایران از هیچ فرصتی برای اخلال در اقتصاد، نظام اجرایی و اثر بر بخشهای کشور فروگذار نخواهند بود.
در این شرایط که دولت هم انجام وظایف روتین و عادی خود را دارد و هم باید جلوی تجاوزات و تهدیدات دشمنان را در حوزههای اقتصادی، نظامی، رسانهای و... بگیرد، لازم است که از تمامیت دولت حمایت گستردهای صورت گیرد. به نوعی ارکان نظام نباید انرژی دولت را صرف مواردی کنند که شاید چندان ضروری نباشند. نظارت در هر شرایط و اوضاعی لازم است، اما نظارتی که باعث دخالت و اخلال در فعالیتهای دولت شود به زیان کشور است.»
حقشناس در واکنش به کلید خوردن استیضاح ۴ وزیر در مجلس میگوید: «نمایندگان باید بدانند، طی یکسال گذشته، بسیاری از ظرفیتهای درآمدی و منابع کشور تحقق پیدا نکرده و طبیعی است که این روند در برنامههای مصوب اخلال ایجاد میکند. اینکه نمایندگان مدام به خاطر تاخیر در اجرای یک برنامه و هدف، وزرا را نقد، احضار و استیضاح کنند و فشار بیاورند، درست نیست. حتی ممکن است برخی نمایندگان نسبت به عزل و نصبهای دولت دیدگاههایی داشته باشند. اینجاست که بحث دخالت در تصمیمات دولت پیش میآید. به نظرم لازم است در یک بازه زمانی مشخص از این نوع فشارها به دولت پرهیز شود تا کشتی مدیریت کشور از این مرحله عبور کند. همانطور که از مردم، خواسته انسجام و اتحاد وجود دارد، به قوای دیگر هم در زمینه انسجام و اتحاد باید کمک شود. دولت نیاز دارد، انعطاف بیشتری در اختیاراتش داشته باشد. در شرایط غیرعادی به اختیارات بیشتری نیاز است تا هدفها محقق شوند.»
عزتالله یوسفیانملا: دولت باید کمیسیون ویژهای از وزرا برای عبور از بحران تشکیل دهد
عزتالله یوسفیانملا یکی دیگر از نمایندگانی است که با سابقه ۱۶ سال حضور در پارلمان معتقد است، دولت در شرایط فعلی بیشتر از هر عامل دیگر به ثبات و اختیارات ویژه نیاز دارد. یوسفیان در گفتوگو با «اعتماد» با اشاره به اینکه مجلس دو وظیفه اصلی دارد، نخست رای اعتماد به دولت، تنظیم قوانین و نظارت بر انجام وظایف دولت، میگوید: «نظارت مجلس از پایینترین حد که تذکر شفاهی است آغاز میشود، پس از آن به تذکر کتبی، سوال از وزرا، احضار و تحقیق و تفحص میرسد. بالاترین حد نظارت، استیضاح است. یک زمانی است که مجلس در راستای وظایف خود و بدون سیاسیکاری و جناحگرایی و... استیضاح را در شرایط عادی مطرح میکند. اما وقتی ۴ وزیر در یک برهه حساس که مکانیسم ماشه فعالسازی شده، استیضاح میشوند جز تخریب فایدهای ندارد. باید از نمایندگان پرسید آیا همه مراحل قبلی را گذراندهاند؟ آیا تذکر شفاهی و تذکر کتبی و احضار و تحقیق و تفحص انجام دادهاند؟» این نماینده ادوار مجلس یادآور میشود: «اطلاعات ما نشان میدهد که این روند طی نشده است. این نوع برخوردها، شائبهدار است و پالس منفی به جامعه میدهد. استیضاح ۴ وزیر از مجموعه وزرا یعنی کمر دولت را شکستن! از سوی دیگر در شرایطی این پروسه استیضاح کلید خورده که کشور در شرایط بسیار حساسی است. استیضاح وزرا هیچ فایدهای ندارد. نام وزرایی در لیست استیضاحشدگان قرار دارد که اقتصاد کشور در گروی تصمیمات آنهاست. نمایندگان زمانی که کشور درگیر قطعی برق بود، واکنش نشان ندادند و امروز که کشور از بحران ناترازی برق عبور کرده، اقدام به استیضاح علیآبادی میکنند.»
او ادامه میدهد: «وزارت جهاد کشاورزی یکی از حساسترین وزارتخانههای کشور است. این وزارتخانه در حوزه نیازهایی، چون تامین اقلام اساسی مردم مانند گندم، برنج، محصولات کشاورزی و واردات نهاده و... نقش دارد. استیضاح این وزارتخانه در روزهایی که مکانیسم ماشه هم فعال شده، بسیار خطرناک است. از سوی دیگر شرایط اقتصادی کشور بسیار حساس است، بعد میری در لیست استیضاحکنندگان قرار میگیرد! این روند به دشمنان خارجی نشان میدهد که در ایران ثبات وجود ندارد و اختلافات داخلی در بالاترین حد است. بدون تردید دشمنان در چنین شرایطی برای فشار و تحریم و خدای ناکرده حمله نظامی جریتر میشوند. در واقع نمایندگان با این تصمیمات نه تنها کمکی به کشور نمیکنند، بلکه باعث افزایش بیثباتی در کشور میشوند.»
یوسفیانملا در پایان تاکید میکند: «امروز دولت به اختیارات ویژه برای تصمیمات خاص نیاز دارد. در قانون اساسی آمده دولت میتواند در شرایط خاص کمیسیون ویژهای از وزرا تشکیل دهد و تصمیمات خاصی اتخاذ کند. تصمیمات این کمیسیون در حکم تصمیمات نظام است. ضمن اینکه دولت میتواند از ظرفیت نشست سران قوا هم استفاده کند. تصمیمات روسای قوا لازمالاجراست. در کنار این اختیارات نمایندگان باید برای مدتی از فشار آوردن، دخالت کردن و شلوغ کردن سر دولت بپرهیزند تا از این شرایط خاص عبور کنیم و کشور به ثبات مورد نظر مردم و مسوولان برسد. حتی اگر استیضاح وزرا رای نیاورد هم اعتماد بازار و مردم به دولت را کاهش میدهد.»