چرا هیچ خبری از رفع فیلترینگ نیست؟!
روزنو :مدیر پلتفرم کارزار در انتقاد از گام به گام بودن رفع فیلترینگ تاکید کرد: هیچ شاهدی مبنی براین‌که دولت به دنبال رفع فیلتر گام به گام باشد وجود ندارد.
وعده رفع فیلترینگ یکی از وعده‌های پرسرو صدای رئیس‌جمهور در زمان انتخابات بود. به گونه‌ای که بخش زیادی از مردم تصور نمی‌کردند این وعده با گذشت بیش از یک سال از عمر دولت، روی زمین بماند.
در تازه‌ترین اظهارنظر‌ها سخنگوی دولت، حمله اسرائیل را مقصر به سرانجام نرسیدن این وعده معرفی کرده است. فاطمه مهاجرانی ۲۹ مهرماه در جمع خبرنگاران گفت: «در خصوص رفع فیلترینگ بر همان عهد که بستیم هستیم؛ اسرائیل از فیلترینگ کشوربدش نمی‌آید به همین دلیل باید مخالف خواسته اسرائیل اقدام شود اگر حمله صورت نمی‌گرفت خیلی زودتر رفع فیلتر صورت می‌گرفت.»
تنها اقدامی که دولت در زمستان ۱۴۰۳ در زمینه تحقق این وعده انجام داد، رفع فیلترینگ گام به گام بود که با واتساپ و گوگل پلی آغاز شد. اما پس از آن دیگر شاهد گام‌های بعدی رفع فیلتر نبوده‌ایم.
اخیرا سید مهدی طباطبایی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور نیز در گفتگویی با اشاره به وعده انتخاباتی پزشکیان اعلام کرد: «فیلترینگ اکثر پلتفرم‌ها تا پایان ۱۴۰۴ رفع می‌شود، تنها مسائل فنی فیلترینگ باقی مانده و منتظر توافقاتی هستیم که چند دستگاه در این باره دخیل هستند.»
وزیر ارتباطات ۲۶ مهرماه درباره ناکامی محدودسازی اینترنت در تحقق اهدافش و تاثیر مخرب فیلترشکن‌ها بر شبکه اینترنت گفت: «بیش از ۸۰ درصد کاربران از فیلترشکن استفاده می‌کنند. گزارش‌های تحلیلی و جامعی ارائه شده تا مشخص شود که محدودسازی‌های صورت‌گرفته تا چه اندازه به تحقق اهداف خود منجر شده‌اند. در عمل شاهد بودیم که گسترش فیلترشکن‌ها در کشور، نه‌تنها هدف اصلی محدودسازی را محقق نکرد، بلکه به آلودگی شبکه و افزایش آسیب‌پذیری‌های امنیتی منجر شد.»
در ادامه گفتگوی تفصیلی با حامد بیدی مدیر پلتفرم کارزار و کارشناس حوزه فناوری اطلاعات را می‌خوانید:
شاهدی برای رفع فیلترینگ گام به گام وجود ندارد
حامد بیدی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که بیش از یک سال از دولت چهاردهم می‌گذرد و از برجسته‌ترین وعده‌های رئیس‌جمهور رفع فیلترینگ بود، چرا اقدام قابل ملاحظه‌ای در این راستا صورت نگرفته است؟ گفت: در وهله اول، دولت اراده کافی برای اقدام در این زمینه نداشته است، زیرا با توجه به چالش‌هایی که دولت با آن مواجه بوده این موضوع از اولویت آن خارج شده‌است و همچنین از ابتدا، مسیر نادرستی برای چانه‌زنی و رفع فیلتر در نظر گرفته شده‌است.
این کارشناس فناوری ارتباطات در انتقاد از روش گام به گام بودن رفع فیلتر و این‌که چرا شاهد گام دوم رفع فیلترینگ نبوده‌ایم، توضیح داد: هیچ شواهدی وجود ندارد که دولت واقعا به دنبال رفع فیلترینگ گام به گام باشد.
وی در ادامه افزود: زمانی که سال گذشته در مقابل مطالبات فراگیر و وعده رئیس‌جمهور در قبال رفع فیلترینگ تنها دو پلتفرم کمتر مورد استفاده مردم - واتساپ و پلی استور- رفع فیلترشدند؛ ادعا شد که این اقدام، گام نخست رفع فیلتر بوده و در گام‌های بعدی شاهد رفع فیلترینگ‌های سایر محدودیت‌ها خواهیم بود.
این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات با اشاره به مراحلی که در مصوبه شورای عالی فضای مجازی برای ادامه مسیر آمده عنوان کرد: برای مثال ایجاد دفاتر نمایندگی پلتفرم‌های خارجی در ایران یا ایجاد پوسته‌های حکمرانی‌پذیر به‌جای رفع فیلترینگ در این مصوبه ذکر شده‌اند که طبیعتا هیچ کدام عملی نخواهد شد و به معنای رفع فیلترینگ نیست.
ایجاد دفاتر نمایندگی پلتفرم‌ها تا زمان رفع تحریم‌ها اجرایی نمی‌شود
مدیر پلتفرم کارزار در توضیح موانعی که برای ایجاد دفاتر نمایندگی پلتفرم‌های خارجی در ایران وجود دارد، بیان کرد: جدا ازموضوع اصلی اساسا تا زمانی که تحریم‌ها وجود داشته باشد و پلتفرم‌ها نتوانند از کاربران ایرانی درآمد مستقیمی به واسطه خدمات حرفه‌ای ارائه شده داشته باشند، قاعدتا استقرار چنین دفاتری را شاهد نخواهیم بود.
وی در ادامه افزود: پلتفرم‌های بین‌المللی تنها در کشور‌هایی مستقرمی‌شوند که بتوانند فعالیت اقتصادی داشته باشند. زمانی که به علت تحریم‌ها، شرکت‌های بین‌المللی با موانع بین‌المللی مواجه هستند قاعدتا موکول کردن رفع فیلترینگ به ایجاد دفاتر نمایندگی به نتایج خود نخواهد رسید.
موانع رفع فیلترینگ فنی نیست بلکه در حوزه سیاست است
بیدی در انتقاد از اظهارات سید مهدی طباطبایی معاون ارتباطات ریاست‌جمهوری در زمینه پاره‌ای از مسائل فنی باقی‌مانده برای رفع فیلترینگ تصریح کرد: بنا به گفته وزارت ارتباطات و رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت که به صراحت اعلام کردند هیچ مسئله فنی برای رفع فیلترینگ نیاز نیست، اگر تصمیم به رفع فیلترینگ باشد در عرض چند ساعت می‌توانند بدون موانع فنی این اتفاق را رقم زنند.
وی در ادامه عنوان کرد: باید در نظر داشت فیلترینگ است که نیازبه تجهیزات بسیار گران قیمت دارد و رفع فیلترینگ از دور خارج کردن آن تجهیزات پرهزینه است. از دید کارشناسی به صراحت می‌توان گفت هیچ مانع فنی وجود ندارد.
رئیس‌جمهور از سایر مسیر‌ها اقدام نماید
بیدی در ادامه افزود: این‌که رئیس‌جمهور به عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی می‌تواند از سایر روش‌ها اقدام کند امری شدنی است. ایشان بار‌ها در رابطه با موضوعات دیگر توانسته با سازوکار‌هایی بر مسائل مشابه فائق آید، اما این موضوع را به شورای عالی فضای مجازی واگذار کرد.
این کارشناس فناوری ارتباطات در واکنش به این موضوع که اگر رئیس‌جمهور نتواند وعده‌های داده شده به مردم را عملی سازد، آیا بدنه اجتماعی حامی وی آسیبی خواهد دید؟ بیان کرد: در صورتی که وی نتواند به وعده‌های خود عمل کند آرای خود را از دست خواهد داد.
بیدی در انتقاد از نظر تحلیلگرانی که مدعی شده‌اند گردش مالی فیلترشکن فروش‌ها مانع از رفع فیلتر شده‌است، تصریح کرد: غیر از انبوه فیلترشکن‌های رایگان، فیلترشکن‌های پولی نیز بازار متکثری دارد و این‌گونه نیست که مانند اپراتور‌ها با یک یا دو مورد از آنها مواجه باشیم و احساس کنیم تمام این گردش مالی عظیم مربوط به آن یکی دومورد است.
دولت می‌تواند ظرف چند ساعت رفع فیلترینگ را انجام دهد
وی در ادامه افزود: گرچه در فروش فیلترشکن‌ها گردش مالی بسیاری وجود دارد، اما ذی‌نفعانی که به عنوان فروشنده فعالیت می‌کنند به عنوان هزاران بازیگری‌اند که نامتمرکز و متکثر این‌کار را انجام می‌دهند. به همین دلیل فروش فیلترشکن‌ها نمی‌تواند به شکل متمرکز بر رفع فیلترینگ تاثیر داشته باشد.
بیدی در پایان تصریح کرد: اگر موج جدید از مطالبه‌گری بین مردم ایجاد نشود، رفع فیلترینگ را شاهد نخواهیم بود. اما اگر مردم این مطالبه را زنده نگه دارند و دولت نیز مسیر‌های هوشمندانه‌تری را انتخاب کند، جسارت بیشتری در این زمینه صرف نماید و همچنین این موضوع را به عنوان اولویت خود در نظر گیرد با همین چارچوب و قوانین فعلی قادر خواهد بود به راحتی در عرض چند ساعت رفع فیلترینگ را انجام دهد.
