
دانشآموزان قربانی ناترازی/ با یک مادر مشورت میکردند تصمیم معقولتری میگرفتند
سایههای نیمهشب هنوز بر فراز شهر سنگینی میکند که زنگِ هشدارِ موبایلها، آرامشِ خانهها را میشکند. ساعت پنج صبح است و چراغِ اتاقهای کوچکِ دانشآموزان یکی پس از دیگری روشن میشود؛ چشمانِ خوابآلود، جامههای مدرسه را با حرکاتی مکانیکی میپوشند، گویی جسمها پیش از روحها بیدار شدهاند. بیرون، خنکای سحرگاهیِ اردیبهشت همدستِ تاریکی است تا مسیرِ مدرسه را به ماراتنی نفسگیر تبدیل کند.
مادران با قهوههای داغی که بخارش به شیشههای ماشین میچسبد، میانِ «تأخیرِ کار» و «تعجیلِ مدرسه» گیر کردهاند. این، تصویرِ روزمره دانشآموزانی خواهد بود که بعد از این قرار است پای تختهسیاهِ کلاسهای 6صبح بایستند، در حالی که نخستین پرتوهای خورشید هنوز در گروگانِ افق است. زیرا ساعات کار مدارس تغییر کرده. بهانه این تغییر را وزارتخانه ناترازی و مدیریت بهینه مصرف انرژی اعلام کرده. تصمیم یک وزارتخانه که در میانه روز 22اردیبهشت نه با اعلام رسمی بلکه از طریق کانالهای تلگرامی و زیرنویس تلویزیون به اطلاع اولیا و مربیان رسیده است.
هر شیفت سهساعت و نیم!
وزارت آموزش و پرورش در بند ابتدایی این اطلاعیه کارمندان این وزارتخانه را خطاب قرار داده و نوشته آغاز کار اداری از6 صبح تا 13خواهد بود. البته تبصرهای هم دارد با این مضمون؛ البته در صورت نیاز کسری ساعت موظف همکاران بر اساس مفاد آییننامه دورکاری کار در خانه موضوع تصمیم نامه شماره ۴۴۷۲۶/۷۶۴۸۱ مورخ 7 تیرماه 1389 است.
بند بعدی به ساعت کار مدارس پرداخته و قرار است ساعت کار مدارس در نوبت اول و دوم از ساعت6 صبح تا 13 باشد! درخصوص مدارس یک نوبته گویا امکان حضور دانشآموزان در ساعت مشخص شده، فراهم است و برنامهریزی آن برعهده مدرسه خواهد بود. اما در مدارس دو نوبته ماجرا متفاوت است زیرا از ساعت 6 تا 9:30 یک نوبت هستند و از 10 تا 13:30 نوبت دوم، بهواقع آموزش و پرورش به این اندیشیده که در بازه 3ساعته قرار است تدریس چه کارکردی داشته باشد؟!
امتحانات هم صبحی شدند
و اما ماجرای خوش امتحانات. وزارت آموزش و پرورش در این اطلاعیه ساعت برگزاری امتحانات دوره متوسطه را هم مشخص کرده و قرار است تمام امتحانات نهایی دانشآموزان پایههای یازدهم و دوازدهم از 27 اردیبهشت تا 22 خرداد و تمام آزمونها در نوبت صبح و فاصله زمانی اعلام شده توسط مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش برگزار شود. البته امتحان پایه دهم به صورت داخلی و سه درس پایه نهم به صورت هماهنگ در نوبت صبح برگزار میشود.
نکته قابل تامل اینکه تمام امتحانات باید در فاصله زمانی 6صبح تا 13 برگزار شوند. وزارتخانه، همه مدارس را موظف کرده شرایط حضور دانشآموزان را از ساعت 6 صبح فراهم کنند، بهنحوی که ورودی مدارس قبل از ساعت 6صبح باز بوده و با حضور مدیر، معاونین و سایر عوامل اجرایی مدرسه ورود دانشآموزان تسهیل شود! هرچند مدارس باید این مسئله را در نظر بگیرند که دمای ساختمانها و مدارس حداقل در دمای 25درجه سانتیگراد تنظیم شود و سیستم سرمایش همه مدارس و ساختمانها از ساعت 13 تا 6 صبح روز بعد خاموش شود.
بیفکر، تصمیم گرفتند
با چه منطقی چنین تصمیمی گرفتهاند؟ عصبانی است چون از وقتی این خبر را شنیده دلنگران دخترکش است: «به خاطر کارم دخترم را شیفت بعدازظهر ثبتنام کردم.» ساعت یک کار راضیه شروع میشود و قبل از این خیالش راحت بود در این تایم دخترش در محیط مدرسه است: «ساعت یک بعدازظهر مدرسه تعطیل شود، چه کسی قرار است از بچهها مراقبت کند؟»
این مادر معتقد است در این تصمیم؛ آموزش و پرورش نه دانشآموزان و نه اولیا را در نظر نگرفته است: «چطور چنین تصمیماتی میگیرند؟ آن هم یهویی و بدون اطلاعرسانی قبلی! به این فکر نمیکنند ما هم برای کار و زندگیمان برنامهریزی کردیم.» او و همسرش هر دو کار میکنند و شرایط کاری خودش بهگونهای است که از ظهر تا 8 شب درگیر است: «مسئولان آموزش و پرورش به پدرومادرهای شاغل فکر نکردهاند؟ الان آخر سالی ما چه خاکی سرمان بریزیم؟ بچههایمان را در کوچه و خیابان رها کنیم یا مرخصی بگیریم چون آموزش و پرورش بیفکر یک تصمیمی گرفته است؟»
ناترازی را هم مُد کنید خب
«آموزشوپرورش گُل آخر را هم زد؟!» متعجب است و نمیداند باید چطور شرایط تحمیلی را مدیریت کند: «آموزش و پرورش میخواهیم چهکار؟ با هر اتفاق باربط و بیربط مدارس را تعطیل میکنند.» این پدر برای آموزش و پرورش یک پیشنهاد دارد: «تعطیلی برای برودت هوا و آلودگی را که در تقویم سال تحصیلی داشتیم، ناترازی را هم مُد کنید خب، بالاخره پدرومادرها جور کمکاری وزارتخانه را میکشند.» او ساکن منطقه 22 است و پسرش در منطقه 5 تحصیل میکند: «به خاطر کمبود مدرسه در منطقه 22 مجبور شدیم جای دیگری ثبتنامش کنیم. پدرومادرها جورکش کم و کاستیهای آموزش و پرورش شدند. این از کمبود مدرسه، آن از تدریس آنلاین، الان هم که ناترازی.»
با یک مادر مشورت میکردند تصمیم معقولتری میگرفتند
«گُل بود به سبزه نیز آراسته شد. واقعا آموزش و پرورش با این همه پرسنل و کارشناس باید چنین تصمیمی بگیرد؟!» دخترش کلاس اولی است و پسرش در متوسطه اول تحصیل میکند: «اغلب مادرها در کنار دغدغههای شغلی و زندگی باید دلنگران تحصیل، کیفیت آموزشی و تکالیف هم باشند؟ گناه کردیم پدر و مادر شدیم؟»
او کارمند یکی از شرکتهای خصوصی است:«تعطیلی پنجشنبه و کاهش ساعت کار مخصوص کارمندان دولتی است نه ما خصوصیها. الان من دو تا طفل معصوم را چطور از ساعت 13 به حال خود رها کنم؟ با چه تمرکزی کار کنم؟ آقای مسئول تصمیمگیر به این چیزها فکر کرده؟ حداقل به جای کارشناسانش از یکی از مادرها میپرسید، حتما تصمیم معقولتری میگرفت.»
یک تصمیم و چالشهای بعدی آن
نسرین محمدباقری، کارشناس آموزشی به «هفتصبح» میگوید این وضعیت روی معلمان هم تاثیر میگذارد. او بر این باور است معلمان تحت فشار زیادی قرار دارند. آنها میخواهند وظایف خود را به بهترین شکل انجام دهند، اما وقتی بچهها خوابآلود و بیانگیزه هستند، کار بسیار سخت میشود. این دو هفته آخر باید جمعبندی درسها انجام شود، اما شرایط بهگونهای است که معلمان بیشتر از دانشآموزان آسیب میبینند. این کارشناس آموزشی بیان میکند: «این تصمیم میتواند به کاهش کیفیت آموزش منجر شود. ما تجربهای از این نوع تغییرات نداشتیم و این به وضوح نشان میدهد که آموزش و پرورش در حال حرکت به سمت کاهش کیفیت یادگیری است.»
او با بیان اینکه این تغییرات مشکلات دیگری را هم فراهم خواهد آورد، توضیح میدهد: «در هفتههای اخیر یکی از مشکلات مدارس قطعی برق بود. درواقع علاوه بر مشکلات آموزشی ما با کمبود برق نیز مواجه هستیم و کلاسها ممکن است در تاریکی برگزار شوند. این وضعیت نه تنها روی یادگیری تاثیر میگذارد بلکه بر روحیه دانشآموزان نیز اثر منفی خواهد گذاشت.» به گفته این کارشناس آموزشی، وزارت آموزش و پرورش به نیازهای واقعی دانشآموزان توجه کند و ساعات آموزشی را متناسب با شرایط آنها تنظیم کند. همچنین باید به معلمان و دانشآموزان حمایت بیشتری ارائه شود تا بتوانند در این شرایط بحرانی به بهترین نحو عمل کنند.
کیفیت آموزش، قربانی ناترازی
این کارشناس آموزشی میگوید: «واقعاً شرایط برای بچهها سخت است. آموزش و پرورش میتوانست از این وضعیت مستثنا شود و با توجه به کمبود وقت، باید به نیازهای واقعی دانشآموزان توجه بیشتری میشد. اگر آموزش اولویت دولت بود، هیچگاه نباید مسائل ناترازی بر کیفیت آموزش تاثیر میگذاشت.»
محمدباقری به تعطیلات سال تحصیلی اشاره کرده و میگوید: «تعطیلات امسال بسیار زیاد بود و این باعث عقبماندگیهای جدی در یادگیری دانشآموزان شد. به عنوان یک معلم، من مجبورم کتاب را تمام کنم و برای این کار، تمرینها را کاهش دهم. وقتی دو ماه کلاس درسی نداشتهام، جبران این عقبماندگیها از طریق پلتفرمهای آنلاین مانند شاد عملاً غیرممکن است.»
او تاکید میکند: «وقتی معلم مجبور است فقط دو تمرین از چهار تمرین را حل کند، کیفیت یادگیری دانشآموزان به شدت تحتتاثیر قرار میگیرد. این عقبماندگیها در نهایت به دانشآموزان ضربه میزند و آنها را در یادگیری دچار مشکل میکند.» او بیان میکند: «به نظرم، باید توجه بیشتری به نیازهای آموزشی دانشآموزان شود و زمانهای آموزشی متناسب با شرایط آنها تنظیم شود. همچنین، باید از تعطیلات غیرضروری کاسته شود تا بچهها بتوانند در یادگیری خود پیشرفت کنند.»
اطلاعرسانی از طریق زیرنویس تلویزیون
نیمساعت پیش از طریق زیرنویس تلویزیون از تصمیم وزارت آموزش و پرورش با خبر شده:«هنوز مبهوتم.» علی تفکری که مدیر مدرسه فرهنگ است و موهایش را در مدارس همین کشور سفید کرده به «هفتصبح» میگوید: «چند روز دیگر امتحانات نهایی است و امکان تغییر آنها نیست چون با اعلام قبلی خود وزارتخانه به دانشآموزان اطلاعرسانی شده است.»
این مدیرمدرسه تغییر امتحانات داخلی را هم سخت میداند: «امتحانات داخلی هم از قبل به بچهها اعلام شده و همه برنامهریزیها براساس تصمیمات قبلی بوده.» او که هنوز در شوک تصمیم عجیب وزارتخانه است، میگوید: «در عجبم! وزارتخانه بر چه اساسی چنین تصمیمی گرفته و اعلام رسمی هم میکند، البته آن هم از طریق زیرنویس تلویزیون.» تفکری روز یکشنبه در جلسه مدیران شرکت کرده، جلسهای که در میانه صحبتها هیچ ردی از چنین تصمیمی نبوده: «در آن جلسه هیچ چیزی در این خصوص اعلام نشد.
سهشنبه را مجبوریم به روال روزهای قبل در مدرسه حاضر شویم. در این ساعت -ساعت 17 - که نمیتوان با آموزش و پرورش تماس گرفت و تعیینتکلیف گرفت.» این مدیر اظهار میکند: «در کشورهای توسعهیافته مدارس از ساعت 9صبح شروع میشوند تا دانشآموزان با انرژی کافی سرکلاسها حاضر شوند، متعجبم آموزش و پرورش بر چه مبنایی چنین تصمیمات عجیب و غریبی میگیرد.»