شهر‌های اطراف تهران هم اوضاع آبی خوبی ندارند!
روزنو :هشدار رئیس جمهوری نسبت به بحران شدید آب در تهران و احتمال تخلیه پایتخت این گمانه زنی را تشدید کرد که آیا این اعلام از سوی رئیس قوه مجریه تنها یک پلیتیک برای اینکه مردم را به سمت صرفه جویی بیشتر سوق دهد بود یا اینکه این اقدام از سوی دولت انجام خواهد شد؟ سوال این است با این اقدام مردم تهران به کدام شهر و استان که منابع آبی خوبی دارد بروند؟
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور در سفر خود به کردستان با هشدار نسبت به بحران شدید آب در پایتخت اعلام کرد که «اگر تا آذر ماه در تهران باران نبارد، باید آب را جیره بندی کنیم و اگر باز هم نبارید، باید تهران را خالی کنیم.»
به گزارش روز نو این جملات از زبان رئیس قوه مجریه اگر چه هنوز از سوی وزارت کشور و یا وزارت نیرو بدون واکنش باقی مانده است، اما به نظر می‌رسد هدف رئیس جمهور از اعلام خالی شدن تهران از دو زاویه قابل بررسی و تحلیل است.
اینکه رئیس جمهور اینطور مردم پایتخت را به صرفه جویی بیشتر ترغیب و اعلام می‌کند که اوضاع آبی شهر مساعد نیست و اگر صرفه جویی نکنید جیره بندی خواهد شد شاید تاکنون و بار‌ها و بار‌ها از سوی مقامات بلندپایه دولتی اعلام و هر بار هم بدون هیچ تاثیر مثبتی مواجه شده است.
اما به نظر می‌رسد این بار اظهارات رئیس جمهور با سایر سخنرانی‌ها و هشدار‌ها نسبت به وضعیت منابع آبی کشور و به خصوص تهران متفاوت است. حتی با ورود آب طالقان به تهران نیز مشکل حل نشده و این بار رئیس جمهور برای تاثیرگذاری بیشتر روی افکار عمومی باید هشدار‌های شدیدتری برای اینکه مردم کم آبی را جدی بگیرند اعلام می‌کرد.
اگر چه این روز‌ها تمرکز علی آبادی وزیر نیرو بیشتری حول محور فرار از استیضاح است و هنوز این وزارتخانه نسبت به این که آیا تهران اگر اوضاع بارش‌ها مناسب نباشد و تا آذر ماه بارندگی صورت نگیرد می‌توان تخلیه پایتخت را جدی گرفت واکنشی نشان نداده است، اما سوال این است که چرا تمرکز دولت فقط بر روی آب شرب که فقط ۷ درصد مصرف آب را به خود اختصاص می‌دهد صورت می‌گیرد.
آمار‌ها نشان می‌دهد که تهران و بخش بزرگی از ایران با شدیدترین بحران بی‌آبی در ۶۰ سال اخیر روبه رو شده است.
گزارش روز گذشته شرکت آب منطقه‌ای تهران نیز نشان داد که ذخایر سد‌های پایتخت به زیر ۱۱ درصد رسیده و در صورت تداوم بی‌بارانی تا آذر ماه، دولت اگر تهران را خالی نکند مجبور به جیره بندی آب خواهد شد.
میزان بارش در سال آبی جدید در ۱۵ استان کشور تاکنون «صفر مطلق» اعلام شده است
بر اساس این گزارش شرکت آب منطقه‌ای تهران، میزان بارش در سال آبی جدید در ۱۵ استان کشور تاکنون «صفر مطلق» اعلام شده است؛ و بررسی جدیدترین آمار شرکت آب منطقه‌ای تهران از وضعیت ۵ سد تأمین‌کننده آب شرب و کشاورزی پایتخت نشان می‌دهد که سطح آب پشت سد‌ها به شکل نگران‌کننده‌ای پایین آمده است.
ذخیره سد ماملو در شرق تهران تنها ۱۸ میلیون متر مکعب دارد که میزان پرشدگی آن به ۷ درصد رسیده است؛ در حالی که این سد در سال گذشته در همین روز‌ها میزان پرشدگی ۱۳ درصد بود.
روی سد لار که به دلیل فرار آب که سال‌های سال است با این مشکل مواجه است هیچگاه نمی‌شد که حساب ویژه‌ای داشت. چرا که همواره خالی از پرشدگی آب است.
میزان پرشدگی سد لار به ۱.۵ درصد سقوط کرده است
سد لار در دامنه جنوبی دماوند اکنون تنها ۱۴ میلیون متر مکعب آب در خود دارد و میزان پرشدگی آن به ۱.۵ درصد سقوط کرده است. سال گذشته در همین زمان، این عدد ۳ درصد بود.
سد لتیان در شمال شرق پایتخت وضعیت بحرانی‌تری دارد و حجم ذخیره آن به ۸ میلیون متر مکعب کاهش یافته و تنها ۱۰ درصد از ظرفیت خود را پر از آب می‌بیند. آمار‌های شرکت آب منطقه‌ای تهران نیز نشان می‌دهد که در سال گذشته سد لار بیش از ۴۰ درصد خود را پُر از آب می‌دید.
سد امیرکبیر یا همان سد کرج که همواره سهم عمده‌ای در تامین آب تهران داشته است وضعیت نگران کننده‌ای دارد. به طوریکه این سد اکنون تنها ۱۳ میلیون متر مکعب آب دارد و ۷ درصد از حجم خود را پر کرده است. در حالی که در سال گذشته میزان پرشدگی آن ۴۴ درصد بود.
سد طالقان هم با ۱۴۹ میلیون متر مکعب ذخیره و ۳۵ درصد پرشدگی در مقایسه با ۵۸ درصد سال گذشته، کاهش شدیدی را تجربه کرده است.
اگر چه اوضاع آب شرب تهران به لحاظ تامین آب از منابع سطحی بسیار نگران کننده و وخیم است، اما تمامی دولتی‌ها و کارشناسان به خوبی بر این موضوع واقف هستند که میزان استفاده آب شرب تنها ۷ درصد است و بیشترین آب و اتفاقا بیشترین هدرروی مربوط به آب بخش کشاورزی با ۹۰ درصد مصرف است.
کارشناسان بر این موضوع نیز تاکید دارند که شرکت آب و فاضلاب کشور و یا وزارت نیرو همواره مردم را به صرفه جویی تشویق می‌کند، اما هیچگاه به موضوع کاهش پرت آب از شبکه‌های آبرسانی توجهی نمی‌کند. موضوعی که اتفاقا با نصب پمپ‌های آب و مخزن در ساختمان‌ها به فراموشی سپرده شده است.
نکته‌ای که وزارت نیرو همواره روی آن موج سواری می‌کند این است که مدام بر کاهش بارندگی تاکید می‌کند و این موضوع را دلیل بحران آب عنوان می‌کند، اما هیچگاه چاره‌ای اساسی برای حل بحران آب برای نسل‌های آینده ارائه نکرده است.
وضعیت منابع آب سطحی پایتخت «قرمز و بسیار شکننده»
محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، با هشدار نسبت به شرایط سد‌های تهران، وضعیت منابع آب سطحی پایتخت را «قرمز و بسیار شکننده» توصیف کرد.
او بحران بی آبی ایران را در ۶۰ سال گذشته «بی‌سابقه» دانست و گفت: «وارد ششمین سال آبی همراه با خشکسالی شده‌ایم و از ابتدای سال آبی ۱۴۰۴-۱۴۰۵ تاکنون حتی یک قطره باران در کشور نباریده است؛ در حالی که در مدت مشابه سال گذشته ۲۰ میلی‌متر و در دوره بلندمدت ۳۰ میلی‌متر بارش ثبت شده بود.»
وی افزود: شهروندان تهرانی در هفت ماه گذشته با کاهش حدود ۱۰ تا ۱۲ درصدی مصرف آب همراهی خوبی داشته‌اند، اما با توجه به شرایط اقلیمی و ادامه خشکسالی، لازم است این میزان صرفه‌جویی به حدود ۲۰ درصد افزایش یابد تا بتوانیم تا دو ماه آینده، پایداری شبکه آبرسانی را حفظ کنیم.
اردکانی با بیان اینکه به هر نحوی که بوده، مشیت خداوندی بر این بوده که ذخایر آب پشت سد‌ها پر نشود گفت: واقعیت این است که آب سد‌ها کفاف مصرف گذشته ما را نمی‌دهد.»
حسام خسروی، مدیرعامل شرکت تأمین و تصفیه آب و فاضلاب تهران، میزان آب موجود پشت سد‌های تهران را کمتر از ۱۱ درصد ظرفیت آنها اعلام و وضعیت آب پایتخت را «بسیار حاد» توصیف کرد.
بر اساس گزارش‌های شرکت آب منطقه‌ای تهران اگر بارش‌ها رخ ندهند فقط ۱۵ روز دیگر آب خواهیم داشت!»
طبق بررسی‌های صورت گرفته ایران این روز‌ها با یکی از بدترین دوره‌های خشکسالی در دهه‌های اخیر روبه‌روست. دولت پیش‌تر تلاش کرده بود با طرح انتقال آب از سد طالقان، بخشی از بحران تأمین آب در پایتخت را مدیریت کند، اما با اظهارات رئیس جمهور به نظر می‌رسد این انتقال نیز نتوانسته مشکل کم آبی پایتخت را حل کند.
عیسی بزرگ زاده سخنگوی صنعت آب کشور در اواخر مهر ماه سال جاری اعلام کرد که طرح انتقال آب طالقان به تهران نهایی شد و در هر ثانیه ۵ متر مکعب آب به تهران تحویل داده می‌شود.
پروژه انتقال آب از سد طالقان به تهران از سال ۱۴۰۱ آغاز شده بود. کل این طرح به طول ۶۲ کیلومتر در سه فاز طراحی و اجرا شده است که فاز نخست آن ۲۴ مردادماه با انتقال ۳۰۰ لیتر آب در ثانیه به طول ۲۲ کیلومتر به شهر هشتگرد و فاز دوم آن ۹ شهریورماه با انتقال ۲۲۰۰ لیتر آب در ثانیه به طول ۵۴ کیلومتر به تصفیه‌خانه شماره ۲ کرج به بهره‌برداری رسید.
کدام شهر و کدام استان‌ها منابع آبی مناسبی دارند که بخواهند پذیرای مردم پایتخت باشند؟
حال به نظر می‌رسد کاهش بی‌سابقه بارش‌ها و تداوم خشکسالی وضعیت را بحرانی‌تر کرده است و سوال این است اگر اظهارات رئیس جمهور پلیتیک نباشد و اگر تهران بخواهد خالی شود کدام شهر و کدام استان‌ها منابع آبی مناسبی دارند که بخواهند پذیرای مردم پایتخت باشند؟
