سیاست جدید مدیریت مهاجرت در ایران

نادر یاراحمدی، مشاور وزیر کشور و رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور، با حضور در برنامه «به وقت گفت‌و‌گو» به تشریح آخرین وضعیت مدیریت اتباع خارجی در ایران پرداخت و به دغدغه‌های مردم و تصمیمات دولت در این حوزه پاسخ داد.

وی ضمن اشاره به ماهیت و حساسیت مسئله مهاجرت در ایران، اظهار کرد: سیاست‌های مهاجرتی تنها به تصمیمات داخلی محدود نمی‌شود و باید شرایط منطقه و بحران‌های ناشی از حضور اشغالگران در کشور‌های همسایه نیز مدنظر قرار گیرد. وی افزود: بر اساس فرهنگ عمیق ایرانی-اسلامی، خود را موظف به کمک به کسانی دانستیم که از جنگ آسیب دیده‌اند و این موضوع، اصلی‌ترین عامل پذیرش گروهی مهاجران در ایران شد.

یاراحمدی درباره پیامد‌های حضور گسترده اتباع خارجی گفت: هیچ پدیده‌ای ذاتاً نه تهدید است نه فرصت، بلکه چگونگی مدیریت آن تعیین‌کننده است. اگرچه ایران با رویکرد حقوق‌بشری و توجه به کرامت انسانی رفتار کرد، اما تداوم حضور طولانی‌مدت مهاجران سبب فشار جدی بر زیرساخت‌هایی مانند آموزش و بهداشت شده و نگرانی بسیاری از شهروندان را به دنبال داشته است.

رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور، در پاسخ به دغدغه‌ها درباره نبود سیستم کنترل کامل برای رصد اتباع غیرقانونی تصریح کرد: افرادی که به صورت قانونی در ایران هستند، قابل کنترل و رصدند، اما مشکل اصلی افرادی هستند که به شکل غیرقانونی اقامت دارند. برای این گروه، ابزار‌های کنترلی در قالب اخراج و طرد از کشور اجرا می‌شود. اگر تا کنون اخراج جمعی انجام نشده به‌خاطر ملاحظات انسانی و شرایط ویژه خانواده‌های این افراد بوده است.

یاراحمدی افزود: تا پیش از این، تصور می‌کردیم مهاجرت این افراد موقتی است و مردم ایران پیش از دولت با میهمان‌پذیری از آنان حمایت کردند، اما اکنون تصمیم گرفته‌ایم افرادی که کارت یا برگه سرشماری موقت داشتند را ساماندهی کنیم. از پایان سال ۱۴۰۳ تمام این برگه‌ها باطل شد و به ویژه در تهران بسیاری از این افراد به صورت خود معرف کشور را ترک کرده‌اند. خروج اتباع غیرقانونی به طور جدی آغاز شده و مردم آثار آن را مشاهده می‌کنند.

وی در رادیو گفت‌و‌گو درباره باقی‌مانده اتباع غیرمجاز عنوان کرد: این افراد به تدریج از بسیاری از تسهیلات مثل آموزش و بهداشت محروم می‌شوند. فرزندان آنها فقط با مدارک قانونی می‌توانند به تحصیل ادامه دهند و سایر خدمات نیز محدود خواهد شد. تأکید می‌کنم همه باید از فرصت خروج داوطلبانه استفاده کنند؛ کسانی که خود معرف از ایران خارج شوند می‌توانند از برخی تسهیلات جهت اخذ ویزا برای ورود به افغانستان بهره‌مند شوند، اما اگر دستگیر یا طرد شوند این امتیازات را از دست خواهند داد.