پکن و توکیو در آستانه درگیری

در یک ماه اخیر تنش‌ها در شرق آسیا افزایش یافته است. به جز کره جنوبی و شمالی که در حال چنگ و دندان نشان دادن به هم هستند، ژاپن و چین نیز دچار اختلافات سیاسی و نظامی شدید شده‌اند. ژاپن به عنوان نماینده غرب در شرق آسیا، روابط تیره و تاری با پکن دارد. این روابط تیره و تار معلول تاریخ و جغرافیا است.

در بعد تاریخی، باید در نظر گرفت که چین و ژاپن بزرگترین دشمنان یکدیگر در طول جنگ جهانی دوم و پیش از آن بودند. حمله ارتش امپراتوری ژاپن به چین و کشتار وسیع چینی‌ها سبب خشم تاریخی ملت چین شده و پکن سعی دارد این کشتار را یک نسل کشی هدفمند از جانب توکیو معرفی کند. در بعد جغرافیایی نیز مساله تایوان سبب تنش دو طرف شده است. ژاپن طرفدار استقلال تایوان است، اما پکن هرگونه استقلال از جانب تایوان را توطئه‌ای بزرگ دانسته و آن را خلاف ایده «سرزمین چین واحد» می‌داند.

از اتصال جغرافیا و تاریخ، می‌توان به یک بعد سوم نیز دست یافت. این بعد «ژئوپلیتیک» است. در واقع، چین و ژاپن فراتر از اختلافات تاریخی و جغرافیایی، یک تنش شدید ژئوپلیتیک نیز دارند. حضور مستشاران آمریکایی در ژاپن و فعالیت شدید برند‌ها و شرکت‌های غربی و به خصوص ایالات متحده در این کشور و همچنین، جذب بازار کشور‌های شرق و جنوب شرق آسیا، سبب خشم و ناراحتی پکن که بزرگترین رقیب اقتصادی آمریکا به حساب می‌آید، شده است.

تمام این تنش‌ها سبب رقابت تسلیحاتی و نظامی پکن و توکیو شده است. اگرچه ژاپن به لحاظ نظامی به آمریکا وابسته است، اما این وابستگی در حال کم شدن است و توکیو تلاش زیادی دارد که ارتش عصر امپراتوری خود را احیاء کند (اینجا بخوانید). این مساله سبب ورود پکن و توکیو به دوران «صلح مسلح» شده و رقابت دو طرف را به اوج خود رسانده است.

اما توان نظامی ژاپن چقدر است و توکیو به لحاظ نظامی چقدر از پکن عقب است؟